Ngôn ngữ văn chương và ngôn ngữ đời sống tuy đều sử dụng nhằm mục đích biểu đạt tư tưởng, suy nghĩ,.. Nhưng ngôn ngữ văn chương vì được thể hiện bằng văn bản nên cần sự sắp xếp, sàng lọc kĩ lưỡng về mặt ngôn từ đến các thao tác lập luận. Một trong những thao tác lập luận chúng ta cần lưu ý đó là thao tác lập luận phân tích. Trong chuwong trình ngữ văn lớp 11 tập 1 các bạn học sinh được học rất kĩ lưỡng về thao tác này nhằm mục đích lí giải cắt nghĩa vấn đề cần bàn luận một cách thấu đáo, đa chiều hơn và dễ dàng nhất trước khi tạo lập văn bản cũng như trong quá trình xây dựng chủ đề. Dưới đây là hướng dẫn soạn bài Thao tác lập luận phân tích lớp 11 hay nhất do chúng tôi dày công biên soạn để các bạn tham khảo thêm nhé.
SOẠN BÀI THÀO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH LỚP 11 HAY NHẤT
I Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận phân tích
Câu 1 trang 24 sgk ngữ văn lớp 11 tập 1
Luận điểm: Sở Khanh là kẻ bẩn thỉu, bần tiện, là đại diện cao nhất cho sự đồi bài trong xã hội Truyện Kiều
- Lừa bịp và trở mặt một cách tráo trở
- Đặc biệt hành động lừa bịp trở thành hành động thường xuyên của hắn biến hắn thành mootj kẻ nổi tiếng bạc tình
Câu 3 trang 24 sgk ngữ văn lớp 11 tập 1
Đoạn văn trên của Hoài Thanh được kết hợp giữa thao tác phân tích và thao tác tổng hợp
Khi phân tích bộ mặt của Sở Khanh xong, tác giả đã tổng hợp lại các kiến thức, thông tin để đưa ra khái quát chung nhất về xã hội trong Truyện Kiều của Nguyễn Du và kết luận về Sở Khanh: “Nó là cái mức cao nhất của tình hình đồi bại trong xã hội này”.
Câu 4 trang 24 sgk ngữ văn lớp 11 tập 1
Một vài ví dụ đối tượng phân tích trong văn nghị luận:
Nghị luận xã hội:
Hãy nêu suy nghĩ của em về câu nói của Hồ Chí Minh:
- Không có việc gì khó
- Chỉ sợ lòng không bền
- Đào núi và lấp biển
- Quyết chí cũng làm nên
Nghị luận văn học
- Cảm nghĩ của anh chị về giá trị nhân đạo trong đoạn trích Chí Phèo của Nam Cao
- Cảm nghĩ của anh chị về giá trị hiện thực trong truyện ngắn vợ nhặt của KIm Lân
Câu 5 trang 24 sgk ngữ văn lớp 11 tập 1
Một vài khái quát về lập luận phân tích (sgk)
- Lập luận phân tích là chia nhỏ đối tượng thành các yếu tố bộ phận để xem xét nội dung, hình thức và mối quan hệ bên trong cũng như bên ngoài của chúng, rồi khái quát, phát hiện ra bản chất của đối tượng.
- Phân tích bao giờ cũng gắn liền với tổng hợp. Đó là bản chất của thao tác phân tích trong văn nghị luận.
Yêu cầu của một lập luận phân tích:
- Xác định vấn đề phân tích.
- Chia vấn đề thành những khía cạnh nhỏ.
- Khái quát tổng hợp.
II Cách lập luận phân tích (sgk)
- Cần dựa trên những tiêu chí, quan hệ nhất định: (Quan hệ giữa các yếu tố tạo nên đối tượng, quan hệ nhân quả, quan hệ giữa đối tượng với các đối tượng liên quan, quan hệ giữa người phân tích với đối tượng phân tích ).
- Phân tích cần đi sâu vào từng mặt, từng bộ phận nhưng cần lưu ý đến quan hệ giữa chúng với nhau, cần khái quát để rút ra bản chất chung của đối tượng.
III Luyện tập thao tác lập luận phân tích
Câu 1 trang 26 sgk ngữ văn lớp 11 tập 1
Tìm hiểu về các quan hệ cơ sở trong việc phân tích đối tượng ở các lập luận:
a, Quan hệ được lấy làm cơ sở để phân chia đối tượng phục vụ cho việc lập luận phân tích là quan hệ nội bộ giữa các đối tượng với nhau
b,Quan hệ được lấy làm cơ sở cho lập luận phân tích trong đoạn văn trên là quan hệ giữa đối tượng này và đối tượng khác
Câu 2 trang 26 sgk ngữ văn lớp 11 tập 1
Vẻ đẹp nghệ thuật trong bài thơ Tự Tình II của Hồ Xuân Hương thể hiện ở:
Cách dùng từ nghĩa giàu hình ảnh ý nghĩa thể hiện cảm xúc, có sức biểu đạt cao tư tưởng và tâm trạng nhân vật trữ tình
Cách kết hợp giữa những động từ mạnh và các bổ ngữ độc đáo
Nghệ thuật đảo ngữ trong hai câu thơ:
- Xiên ngang mặt đất rêu từng đám
- Đâm toạc chân mây đá mấy hòn
Sử dụng các cặp từ trái nghĩa, lặp từ và phép tăng tiến
Nguồn Internet