Phân tích bài thơ Nói với con của tác giả Y Phương
I. Dàn ý chi tiết
1. Mở bài
Giới thiệu tác phẩm: “Nói với con” của nhà văn Y Phương. Tác phẩm là lời tâm tình chia sẻ mà người cha dành cho con trai của mình, qua từng câu thơ giản dị mộc mạc người cha mong muốn con của mình thấu hiểu được giá trị của con người.
2. Thân bài
-Tâm tình về cội người sinh dưỡng, tình cảm gia đình
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
-“Chân phải” “Chân trái” “Tiếng nói” “Tiếng cười” hình ảnh ấn tượng những ngày đầu của người con.
-Hình ảnh khiến cho bất kì ai cũng cảm thấy lâng lâng khó tả khi được sống trong không khí gia đình ấm áp
-Tình cảm ruột thịt đồng thời những khởi đầu khó khăn đó cũng là công ơn lớn lao, thiêng liêng mà cha mẹ dành cho con.
-Tình cảm đối với quê hương, đất nước
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng.
-“Người đồng mình” ở đây chính là người vùng mình, miền mình, những người cùng miền đất nước, quê hương, những người sinh ra trên mảnh đất quê hương yêu dấu.
-Tình yêu quê hương da diết, ngọt ngào hơn qua cách sử dụng từ ngữ hô gọi “Con ơi”, “Yêu lắm”
-Cuộc sống lao động miệt mài, cần cù, vui tươi: “Đan lờ” để đánh bắt cá những bằng sự khéo léo của mình mà công việc đó như “Cài lan hoa”, xây nhà xen câu hát
-Lời dạy về những khó khăn và sự nỗ lực mà người con cần có được
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
-Trong cuộc sống người con sẽ gặp rất nhiều khó khăn thử thác và điều quan trọng là cần biết nỗ lực hết sức có thể để vượt qua được những khó khăn thử thách đó
-“Đá gập ghềnh, nghèo đói, lên thác xuống ghềnh” Khó khăn đó cần đối mặt và vượt qua để vượt qua chính bản thân
-Lời dạy là động lực cho người con bước tiếp khi gặp khó khăn
3. Kết bài
Cảm nghĩ về bài thơ: Tác phẩm sử dụng từ ngữ mộc mạc, chân chất, thấm đượm tình người, gieo cho người đọc hiểu hơn phần nào về tình yêu thương, tình quê hương và tình người thiết tha. Với phong cách riêng biệt của mình tác giả đã vô cùng thành công trong việc gieo vào lòng người những tình cảm khó quên đó
II. Bài tham khảo
Tình cảm gia đình từ xưa đến nay đã trở thành đề tài không bao giờ cạn đối với bất kì nhà văn, nhà thơ nào. Hình ảnh người cha, người mẹ được đưa vào văn thơ một cách tự nhiên nhất và một trong số những tác phẩm vô cùng tiêu biểu đó không thể không kể tới “Nói với con” của nhà văn Y Phương. Tác phẩm là lời tâm tình chia sẻ mà người cha dành cho con trai của mình, qua từng câu thơ giản dị mộc mạc người cha mong muốn con của mình thấu hiểu được giá trị của “Người đồng mình” để qua đó làm cho quê hương đất nước trở nên giàu mạnh hơn.
Bài thơ được xây dựng theo một lẽ tự nhiên vô cùng hài hòa, những câu đầu của bài thơ là lời tâm tình của người cha nói về cội nguồn sinh dưỡng, nói về thứ tình cảm thiêng liêng, mạnh mẽ hơn bất cứ thứ tình cảm nào trên cuộc đời này.
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Bất kì ai sinh ra để có thể phát triển bình thường, toàn diện không thể thiếu được tình yêu của cha mẹ, những hình ảnh cụ thể, chân thực nhất được tác giả thể hiện. “Chân phải” “Chân trái” “Tiếng nói” “Tiếng cười” tất cả đều là những hình ảnh ấn tượng nhất đối với những người cha người mẹ, những bước đi chập chững đầu đời là những bước đi hạnh phúc nhất dưới sự dìu dắt của cha mẹ.
Tác giả đã vẽ lên một bức tranh sinh động trước mắt người đọc, qua hình ảnh nhỏ bé đó cũng khiến cho bất kì ai cũng cảm thấy lâng lâng khó tả khi được sống trong không khí gia đình ấm áp, không lo toan mà chỉ có tiếng cười. Sự hạnh phúc của đứa trẻ xuất phát từ tình yêu mà cha mẹ đã dành cho, đó là tình cảm ruột thịt đồng thời những khởi đầu khó khăn đó cũng là công ơn lớn lao, thiêng liêng mà cha mẹ dành cho con. Bên cạnh tình cảm gia đình nhỏ bé mà ấm áp đó tác giả lại muốn nói với con về thứ tinh cảm to lớn vĩ đại hơn đó là tình cảm dành cho quê hương, dành cho đất nước.
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng.
Sinh ra trong cái nôi dân tộc tày nên hình ảnh mà tác giả sử dụng vô cùng đặc biết, đó là nét đẹp của người dân tộc thiểu số, một bức tranh sinh động lại được vẽ lên đầy đủ màu sắc, “Người đồng mình” ở đây chính là người vùng mình, miền mình, những người cùng miền đất nước, quê hương, những người sinh ra trên mảnh đất quê hương yêu dấu.
Tình yêu quê hương mà tác giả nhắc đến còn trở nên da diết hơn, ngọt ngào hơn qua cách sử dụng từ ngữ hô gọi “Con ơi”, “Yêu lắm”, bên cạnh đó là cuộc sống lao động miệt mài, cần cù, vui tươi được gợi lên qua việc “Đan lờ” để đánh bắt cá những bằng sự khéo léo của mình mà công việc đó như “Cài lan hoa”. Không chỉ thế mà con người nơi đây còn dựng lên những ngôi nhà bằng câu hát của mình, đó là một lối văn hoa độc đáo của riêng con người nơi đây. Sau cùng người cha nói với con về sự nỗ lực, cần biết vượt qua khó khăn để trưởng thành hơn.
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Mọi người sinh ra không phải ai cũng ở vạch đích, mỗi người đều có một quãng đường riêng trong cuộc đời mình, trên quãng đường đó có rất nhiều ngã rẽ cho mỗi người, và quãng đường đời đó sẽ có những khó khăn thử thách nhất định. Điều quan trọng là cần biết nỗ lực hết sức có thể để vượt qua được những khó khăn thử thách đó, chiến thắng bản thân mình để chạm tay tới ước mơ, tới thành công. “Đá gập ghềnh, nghèo đói, lên thác xuống ghềnh” vô cùng gian nan nhưng không vì thế mà từ bỏ, hãy cố gắng vượt qua để trở thành người có ích cho xã hội. Lời dạy của cha tuy nhẹ nhàng nhưng vô cùng sâu sắc, đó cũng chính là động lực cho người con có thể bước tiếp những bước đi của mình.
Tác phẩm sử dụng từ ngữ mộc mạc, chân chất, thấm đượm tình người, gieo cho người đọc hiểu hơn phần nào về tình yêu thương, tình quê hương và tình người thiết tha. Với phong cách riêng biệt của mình tác giả đã vô cùng thành công trong việc gieo vào lòng người những tình cảm khó quên đó.
