Tạp chí văn học
Khóc Dương Khuê là một trong những tác phẩm hay và độc đáo của Nguyễn Khuyến. Thông qua đây ta nhận thấy được một tình bạn vô cùng đẹp của tác giả với Dương Khuê. Để có thể tìm hiểu tường tận được vẻ đẹp nội dung, nghệ thuật của bài thơ thì cac em hãy theo dõi bài soạn văn của Giải Văn mang đến cho các em ngày hôm nay nhé!
Soạn bài Khóc Dương Khuê Ngữ văn lớp 11
Bài làm
Đọc hiểu văn bản Khóc Dương Khuê
Câu 1 (Sách giáo khoa trang 32 Ngữ Văn 11 Tập 1): Bố cục bài thơ là gì?Bài thơ thể hiện cảm xúc của tác giả như thế nào khi nghe tin bạn mất?
Bài thơ Khóc Dương Khuê có thể chia thành ba đoạn như sau:
– Đoạn 1 (hai câu đầu): Nói về nỗi đau đột ngột khi mất bạn.
– Đoạn 2 (từ câu 3 cho đến câu 22): Nguyễn Khuyến như cũng đã nhớ lại những kỷ niệm giữa hai người, đồng thời cũng đã lại thể hiện tâm trạng thời cuộc của nhà thơ.
– Đoạn 3 (đoạn còn lại): Nói về những nỗi đau mất bạn và tâm sự cô đơn vì thiếu tri kỷ.
Câu 2 (Sách giáo khoa trang 32 Ngữ Văn 11 Tập 1): Tình bạn thắm thiết, thủy chung giữa nhà thơ và người được khóc
Nói lên được một tình bạn thắm thiết, thủy chung chính giữa hai người được tác giả như diễn đạt qua sự vận động của cảm xúc thơ như sau:
– Hai câu thơ đầu: Nói lên được nỗi đau đớn của Nguyễn Khuyến khi nghe tin bạn mất:
+ Từ ngữ được sử dụng: Thôi đã thôi rồi, man mác, ngậm ngùi.
>>>Thực sự khi nghe tin bạn mất đến với Nguyễn Khuến một cách đột ngột, bàng hoàng, sửng sốt biết bao nhiêu.
+ Ta nhận thấy được nhịp thơ bị phá vỡ 2/1/3: Ở đây cũng giống như một tiếng nấc tức tưởi, nó dường như cũng cứ lại thật tắc nghẹn trước nỗi đau mất bạn của nhà thơ.
– Đoạn thơ thứ 2: Tác giả Nguyễn Khuyến cũng đã lại gợi nhớ lại những kỉ niệm trong quá khứ:
+ Hai người bạn này đã cùng thi đỗ, cùng làm quan, cùng nhau trải qua nhiều thú vui tao nhã với nhau
>>> Tất cả những kỉ niệm vui, buồn đã khiến họ trở thành đôi bạn tri âm, tri kỉ.
+ Về già vẫn viếng thăm nhau.
>>> Đây cũng chính là những dòng hồi tưởng hiện lên một tình bạn đẹp. Đó thực sự cũng được xem là lí do khiến Nguyễn Khuyến đau đớn, ông vô cùng sững sờ khi nghe tin bạn qua đời.
– Đoạn thơ thứ 3: Thể hiện được những nỗi trống trải khi bạn qua đời: Mất bạn, Nguyễn Khuyến lúc đó cũng lại cảm thấy vô cùng trống trải. Ông như cảm nhận được cuộc sống chẳng còn ý vị. Không chỉ vậy mà chính những nỗi đau thể hiện ở nhiều cung bậc: đó chính là lúc đột ngột, lúc ngậm ngùi, luyến tiếc, lúc lắng đọng thấm sâu chi phối tuổi già của tác giả của Nguyễn Khuyến. Người đọc không thể phủ nhận được chính với hai câu kết là nỗi đau không nước mắt, đó cũng chính là một nỗi đau như dồn vào lòng người
Tuổi già hạt lệ như sương
Hơi đâu chuốc lấy hai hàng chứa chan
Soạn bài Khóc Dương Khuê
Câu 3 (Sách giáo khoa trang 32 Ngữ Văn 11 Tập 1): Những biện pháp nghệ thuật tu từ đặc sắc được sử dụng trong bài thơ
– Bài thơ Khóc Dương Khuê thực sự cũng rất thành công trong nghệ thuật tu từ như nói giảm nói tránh, điệp ngữ. Nhưng có thể nói nét đặc sắc nhất nhất là nghệ thuật sử dụng các câu hỏi tu từ ngay ở trong đoạn cuối bài thơ.
– Ngôn ngữ thơ của bài cũng đã lại đạt đến mức trong sáng tuyệt vời: Việc tác giả cũng đã sử dụng lặp 5 từ không trong tổng số 14 từ để diễn tả một cái không trống rỗng cho đến ghê gớm khi mất bạn hiền.
– Cách sử dụng từ cũng như chọn lựa hình ảnh, sử dụng điển tích, âm điệu của câu thơ song thất lục bát và việc để cho nhân vật trữ tình tự bộc lộ tâm trạng.
>>>Bài thơ Khóc Dương Khuê cũng lại đã giúp ta hiểu về tình bạn thủy chung, gắn bó, hiểu thêm về khía cạnh khác của nhân cách nhà thơ Nguyễn Khuyến.
Khóc Dương Khuê là một bài thơ thấm đẫm cảm xúc, để có thể nhìn nhận được những cảm xúc đến tái tê khi mất bạn của nhà thơ cùng với việc sử dụng nghệ thuật độc đáo khiến cho bài thơ nhận được nhiều lời khen. Hi vọng với việc trả lời bám sát câu hỏi trong sách giáo khoa cũng sẽ giúp cho các em học sinh học tốt nhất.
Chúc các em học tốt!
Minh Minh
Các em có thể tham khảo một số bài soạn liên quan đến chương trình Ngữ văn 11 dưới đây:
Soạn bài Hai đứa trẻ
Soạn bài Chí Phèo
Soạn bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc
Soạn bài Bài Ca Ngất Ngưởng
