Hướng dẫn soạn văn Sang thu – Chương trình Ngữ văn lớp 9

Hướng dẫn soạn văn Sang thu – Chương trình Ngữ văn lớp 9

Hướng dẫn

Hướng dẫn soạn văn Sang thu sẽ cung cấp thêm những đơn vị bài học hữu ích đồng thời hỗ trợ quá trình tìm hiểu bài thơ cho người học qua hệ thống lời giải chi tiết, đầy đủ nhất. Các bạn hãy cùng tham khảo nhé!

I. Hướng dẫn tìm hiểu

Câu 1. Sự biến đổi của đất trời sang thu được Hữu Thỉnh cảm nhận bắt đầu từ đâu và gợi tả qua những hình ảnh, hiện tượng gì?

Trả lời:

Sự biến đổi của đất trời sang thu được Hữu Thỉnh cảm nhận bắt đầu từ đâu và gợi tả qua những hình ảnh, hiện tượng: “Bỗng nhận ra hương ổi/ Phả vào trong gió se”. Gió se là làn gió nhẹ và hơi lạnh, đem theo hương ổi đang vào độ chín. Đó là những dấu hiệu đặc trưng của mùa thu mà tác giả bất giác cảm nhận được “Bỗng nhận ra…” cho thấy bước đi của thời gian đã được cảm nhận một cách tinh tế qua các giác quan.

Câu 2.Phân tích sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ vè những biến chuyển trong không gian lúc sang thu. (Gợi ý: qua hương vị, qua sự vận động của gió, sương, của dòng sông, cánh chim, đám mây, qua nắng, mưa, tiếng sấm. Chú ý các từ ngữ phả vào, chùng chình, dềnh dàng…)

Trả lời:

Sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ vè những biến chuyển trong không gian lúc sang thu:

– Qua hương vị: bất giác nhận thấy hương ổi phả vào trong gió se se lạnh đầu mùa thu.

– Sương giăng mắc nhẹ nhàng chuyển động chầm chậm len lỏi vào ngõ xóm đường làng.

– Dòng sông chuyển động nhẹ nhàng và hình ảnh đàn chim vội vã như chuẩn bị đi tránh rét.

Câu 3. Theo em, nét riêng của thời điểm giao mùa hạ – thu này được Hữu Thỉnh thể hiện đặc sắc nhất qua hình ảnh, câu thơ nào? Em hiểu thế nào về hai dòng thơ cuối bài:

Sấm cũng bớt bất ngờ

Trên hàng cây đứng tuổi.

(Gợi ý:

– Ý nghĩa tả thực về thiên nhiên (hiện tượng sấm, hàng cây) lúc sang thu.

– Tính ẩn dụ của hình ảnh (sấm: những vang động bất thường của ngoại cảnh, cuộc đời; hàng cây đứng tuổi: con người đã từng trải).

Trả lời

Nét riêng của thời điểm giao mùa hạ – thu này được Hữu Thỉnh thể hiện đặc sắc nhất qua hình ảnh, câu thơ: “Có đám mây mùa hạ/ Vắt nửa mình sang thu”. Biện pháp nhân hóa đã được tác giả sử dụng để miêu tả hình ảnh đám mây đang hòa vào không khí sang thu của đất trời. Động từ “vắt nửa mình” được sử dụng đầy độc đáo và sáng tạo cho thấy đám mây như đang quyến luyến, bịn rịn khi chuyển mình sang thu. Đồng thời hình ảnh đám mây trở thành chiếc cầu nối từ hạ sang thu và mang nặng tâm trạng của thi nhân khi nhận ra bước đi trôi chảy của dòng thời gian.

Hai dòng thơ cuối bài:

“Sấm cũng bớt bất ngờ

Trên hàng cây đứng tuổi”

Gợi nên nhiều liên tưởng thú vị thông qua biện pháp nghệ thuật ẩn dụ. Sấm là hình ảnh ẩn dụ cho những bất thường của thiên nhiên và ngoại cảnh, còn “hàng cây đứng tuổi” ẩn dụ cho con người đã trải qua nhiều biến cố của cuộc đời.

II. Luyện tập

Theo Tapchivanhoc.com