Soạn bài Sang Thu của Hữu Thỉnh

Sang Thu của Hữu Thỉnh chính là một bài thơ hay và quan trọng trong chương trình học Ngữ văn lớp 9. Giải Văn hôm nay cũng mang đến cho các em có một bài soạn văn đầy đủ, chi tiết.

Soạn bài Sang Thu của Hữu Thỉnh

Bài làm

Bố cục bài thơ Sang thu

– Khổ 1: Nói ra được chính những tín hiệu giao mùa.

– Khổ 2: Một bức tranh thiên nhiên lúc giao mùa.

– Khổ 3: Tác giả như nói được chính những suy tư và chiêm nghiệm của nhà thơ.

Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (SGK trang 71 Ngữ Văn 9 Tập 2): Sự biến đổi của đất trời sang thu được Hữu Thỉnh cảm nhận bắt đầu từ đâu và gợi tả qua những hình ảnh, hiện tượng gì?

Chính những sự biến đổi đất trời như sang thu được cảm nhận bắt đầu từ những tín hiệu chuyển mùa đó chính là có được một hương ổi phả vào gió se, thế rồi cũng có một cơn gió thu giăng mắc chầm chậm. Không chỉ vậy chính dòng sông trôi lặng lẽ dềnh dàng trôi. Thêm vào đó có cả những cánh chim bắt đầu vội vã, hình ảnh những đám mây hạ – thu. Có vệt nắng cuối hạ và cũng lại vơi dần cơn mưa. Tâm trạng tác giả Hữu Thỉnh dường như cũng thật ngỡ ngàng, bâng khuâng qua các từ bỗng, hình như.

Câu 2 (SGK trang 71 Ngữ Văn 9 Tập 2): Phân tích sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ về những biến chuyển trong không gian lúc sang thu. (Gợi ý: qua hương vị, qua vận động của gió, sương, của dòng sông, cánh chim, đám mây, qua nắng, mưa, Liếng sâm. Chú ý các từ phả vào, chùng chình, dềnh dàng,…).

Có lẽ chính một sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ Hữu Thỉnh về những chuyển biến trong không gian khác nhau:

– Hương vị ở đây: mùi ổi chín – trái cây mùa thu.

– Tác giả cũng đã lại được cảm nhận bằng xúc giác: Hình ảnh gió se, hình ảnh sương, chính cái thời tiết se se lạnh của mùa thu.

– Thế rồi chính hình ảnh vạn vật đang chuyển mình đó là dòng sông dềnh dàng, cánh chim vội vã, rồi lại có một đám mây mùa hạ đang cứ do dự mà “vắt nửa mình sang thu” (hình ảnh nhân hóa độc đáo).

Câu 3 (SGK trang 71 Ngữ Văn 9 Tập 2): Theo em, nét riêng của thời điểm giao mùa hạ – thu này được Hữu Thỉnh thể hiện đặc sắc nhất qua hình ảnh, câu thơ nào? Em hiểu thế nào về hai dòng thơ cuối bài:

– Chính những hình ảnh đặc sắc của thời điểm giao mùa sang thu lại có đám mây mùa hạ và đồng thời cũng đã lại vắt nửa mình sang thu. Thực sự đây cũng chính là hình ảnh nhân hóa, thế rồi hình ảnh như cũng thật đầy liên tưởng gợi hình, gợi cảm, một ranh giới mơ hồ, nên thơ.

– Chính với hai dòng thơ cuối độc đáo “Sấm cũng bớt bất ngờ – Trên hàng cây đứng tuổi”

+ Ý nghĩa tả thực: sấm gắn với cơn mưa mùa hạ cũng đã bớt dần.

+ Ý nghĩa ẩn dụ của câu thơ: Sấm – như gợi được những gì bất thường dữ dội trong cuộc sống. Còn hình ảnh hàng cây đứng tuổi như muốn nói đến người từng trải. Hình ảnh con người từng trải sẽ bình thản hơn, dường như cũng sẽ trưởng thành hơn, và cũng thật điềm đạm chín chắn hơn với những bão tố của cuộc đời.

Soạn bài Sang Thu của Hữu Thỉnh

Luyện tập

Đề bài: (SGK trang 72 Ngữ Văn 9 Tập 2): Viết bài văn ngắn theo yêu cầu được nêu trong SGK trang 72. Chú ý phải dựa vào hình ảnh, bố cục của bài thơ, cảm nhận của tác giả chứ không phải cảm nhận của bản thân mình.

Đoạn văn tham khảo:

Có thể nói mùa thu được xem chính là mùa giao thời của đất trời từ những cơn mưa rào. Mùa thu cũng lại thấy được chính những ngày nắng hè sang tiết trời se lạnh chớm sương sớm mai. Hữu Thỉnh có biết bao nhiêu cảm nhận tinh tế trước đất trời thiên nhiên thì nhà thơ Hữu Thỉnh cũng đã có thể thể hiện được một góc nhìn đất nước qua bài “Sang thu” thông qua đoạn thơ cuối:

Bỗng nhận ra hương ổi

…Trên hàng cây đứng tuổi.

Bài thơ “Sang thu” cũng đã lại mang cái hương vị ấm nồng của chớm thu ở miền quê nhỏ. Với những dấu hiệu tinh tế nhất đó là cảm nhận được mùi hương ổi chín, trong chính làn gió se lạnh, màn sương mỏng manh đầu ngõ cứ mãi không muốn đi. Không những vậy thì hình ảnh của con sông nước trôi chậm chạp, “dềnh dàng” hơn. Những chú chim vội vã và hình ảnh ấn tượng những đám mây trên không trung như còn lưỡng lự, đồng thời như lại níu kéo mùa hạ sang với mùa thu.

Thế nhưng thiên nhiên vẫn luôn vận chuyển khi mà còn nắng, bớt mưa, thời gian trôi đi lặng lẽ. Thế rồi chính hình ảnh của con người cũng lớn dần, trưởng thành, con người ta dường như cũng cứ chín chắn hơn nhiều sau bão táp phong ba như hàng cây đứng tuổi trải nắng giãi mưa vậy.

Chính những guồng quay của thiên nhiên là tất yếu, là quy luật. Hữu Thỉnh với sử dụng lời thơ ngắn gọn hàm súc. Sử dụng hình ảnh giàu sức biểu cảm đã phần nào thể hiện sự được các chuyển biến đất trời nhẹ nhàng, rõ rệt với cảm nhận vô cùng tinh tế của tác giả Hữu Thỉnh.

Trên đây là nội dung bài soạn Sang Thu bám sát được nội dung chương trình học trong sách giáo khoa. Hi vọng đây sẽ là một trong những tài liệu bổ ích và cần thiết cho các em.

Chúc các em học tốt!

Minh Nguyệt

Sau đây là một số bài soạn có trong chương trình văn 9, các em có thể tham khảo thêm:

Soạn bài Đoàn Thuyền Đánh Cá

Soạn bài Những Ngôi Sao Xa Xôi

Soạn bài Đồng Chí

Soạn bài Chị Em Thúy Kiều

Soạn bài Bàn Về Đọc Sách