Soạn bài Đây Thôn Vĩ Dạ Ngữ văn 11

Đây Thôn Vĩ Dạ là một bông hoa dễ gần nhất trong vườn thơ của Hàn Mặc Tử. Bài thơ được nằm trong khung chương trình Ngữ văn lớp 11 vô cùng đặc sắc, lấy cảm hứng từ mối tình của nhà thơ với một cô gái thôn Vĩ thì bài thơ mang được biết bao nhiêu nỗi niềm, trăn trở đặc sắc. Chúng ta hãy cùng đến với bài soạn văn hôm nay nhé!

Soạn bài Đây Thôn Vĩ Dạ Ngữ văn 11

Bài làm

Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (Sách giáo khoa trang 39 Ngữ Văn 11 Tập 2): Phân tích nét đẹp của phong cảnh và tâm trạng của tác giả trong khổ thơ đầu

Có thể nhận thấy được cũng chính nét đẹp phong cảnh và tâm trạng của tác giả trong khổ thơ đầu đã diễn tả:

Ngay từ phần mở đầu bài thơ là câu hỏi tu từ độc đáo:

Sao anh không về chơi thôn Vĩ

Thế nhưng ta nhận thấy được nhưng thực ra là một lời trách móc nhẹ nhàng và đồng thời cũng chính là lời mời gọi tha thiết của cô gái thôn Vĩ với nhà thơ.

Cảnh nơi thôn Vĩ đã được Hàn Mặc Tử miêu tả:

Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên

+ Tiếp đến có thể nhận thấy được điệp từ nắng nhấn mạnh ánh nắng của buổi bình minh thật đẹp.

+ Hình ảnh của nắng hàng cau nắng mới lên trong khổ thơ đầu cũng như đã gợi ánh nắng ấm áp và cũng vô cùng trong trẻo và tinh khôi của buổi sớm mai.

Vườn ai mát quá xanh như ngọc

Nhà thơ nhắc đến “vườn ai” như là để địa từ phiếm chỉ “ai” để có thể gợi cảm giác mơ hồ, dường như cũng cứ thật bất định trong tâm hồn thi nhân.

Còn với từ ‘mướt quá’ trong bài cũng lại như nhắc, như gợi sự tươi non, mượt mà của khu vườn thôn Vĩ Dạ tuyệt đẹp này.

+ Xanh như ngọc: Chúng ta có thể nhận thấy được chính nghệ thuật so sánh diễn tả sự xanh mướt này cũng đã lại được ánh nắng mặt trời của buổi sớm mai chiếu xuyên qua như lại làm bừng sáng cả khu vườn nơi thôn Vĩ.

>>>Thông qua đây ta nhận thấy được thiên nhiên thôn Vĩ buổi sớm mai đẹp thanh khiết và đẹp một vẻ đẹp vô cùng trong trẻo, thơ mộng và nó lại tràn trề sức sống.

– Hình ảnh con người nơi thôn Vĩ được biểu lộ thông qua câu:

Lá trúc che ngang mặt chữ điền

+ Mặt chữ điền được xem chính là một biểu tượng của nét đẹp phúc hậu, hiền lành, trung thực.

+ Hình ảnh lá trúc chen ngang: Chiếc lá trúc mảnh mai, luôn luôn gợi nét đẹp kín đáo, có một sự phúc hậu và cũng có nét đẹp dịu dàng của con người xứ Huế.

>>> Ta như nhận thấy được câu thơ lúc này đây cũng lại có sự hài hòa, đan xen giữa thiên nhiên cũng như con người trong vẻ đẹp kín đáo, dịu dàng rất Huế.

Người đọc như nhận thấy được cũng chính bốn câu thơ vẽ nên một bức tranh thiên nhiên thơ mộng, hình ảnh con người mang vẻ đẹp kín đáo dịu dàng. Thông qua đó dường như cũng đã lại bộc lộ tình yêu thiên nhiên, tình yêu thương người tha thiết cùng với đó còn là những nỗi niềm băn khoăn, day dứt của nhà thơ Hàn Mặc Tử.

Câu 2 (Sách giáo khoa trang 39 Ngữ Văn 11 Tập 2): Hình ảnh gió, mây, sông, trăng trong khổ thơ thứ hai gợi cảm xúc gì?

Có thể nhận thấy được hình ảnh gió, mây, sông, trăng xuất hiện ngay chính trong khổ thơ thứ hai dường như cũng đã biểu đạt được một không gian vô cùng mênh mông có đủ gió, mây, sông, nước có cả hình ảnh trăng, hoa.

Nói đến hình ảnh ‘gió theo lối gió mây đường mây’ cũng đã có được một cách ngắt nhịp 4/3 để có thể gợi tả không gian gió mây chia lìa, tan tác giống như một nghịch cảnh đầy ám ảnh của sự chia li.

– Tiếp đến là hình ảnh của dòng nước buồn thiu: Người đọc như nhận thấy được cũng chính nghệ thuật nhân hóa dòng sông dường như cũng đã lại trở thành một sinh thể mang tâm trạng như đã khơi gợi cảm giác u buồn.

– Hoa bắp lay như gợi được sự liên tưởng, sự chuyển động rất nhẹ nhàng nhưng cũng lại gợi nỗi buồn hiu hắt.

>>> Tất cả những cảnh vật được nội tâm hóa bộc lộ nỗi đau thân phận, sự chia lìa xa cách đến nghẹn ngào.

– Hình ảnh thuyền ai đậu bến sông trăng đó

+ Sông trăng: được nhắc đến chính là một hình ảnh đẹp và cũng chất chứa được sự đầy thi vị. Chúng ta vốn đã biết được rằng con thuyền vốn là hình ảnh có thực được nhìn qua con mắt của thi nhân mà lúc này đây cũng đã lại trở thành một hình ảnh mộng tưởng.

Có trở trăng về kịp tối nay?: Hàn Mặc Tử cũng đã sử dụng câu hỏi tu từ thoảng thốt, băn khoăn và ta nhận thấy được rằng chính những điều này khiến cho câu thơ có gì đó khắc khoải, khẩn thiết lắm. Không dùng lại ở đó ta nhận được một sự mặc cảm, tê tái về một hiện tại vốn ngắn ngủi.

>>>Chỉ với khổ thơ thứ hai đã vẽ nên một bức tranh sông Hương quả thực nên thơ và lại còn huyền ảo, nó dường như cũng đã lại phảng phất được chính tâm trạng u buồn, cô đơn của nhà thơ Hàn Mặc Tử. Thực sự chính khổ thơ này đã gieo vào lòng người đọc được một sự cảm thông sâu sắc trước niềm đau của thi nhân.

Soạn bài Đây Thôn Vĩ Dạ

Câu 3 (Sách giáo khoa trang 39 Ngữ Văn 11 Tập 2): Ở khổ thơ thứ ba, nhà thơ bộc lộ tâm sự của mình như thế nào? Chút hoài nghi trong câu thơ: “Ai biết tình ai có đậm đà?” có biểu hiện niềm tha thiết với cuộc đời không? Vì sao?

Người đọc cũng có thể nhận thấy được chính tâm trạng của nhà thơ qua khổ thơ cuối đó chính là

Mơ khách đường xa khách đường xa

Trạng thái mơ cho thấy được đây chính là một trạng thái vô thức, nhà thơ Hàn Mặc Tử cũng như đang đắm chìm trong cõi mộng.

+ Việc sử dụng điệp ngữ “khách đường xa” đã giúp cho nhà thơ có thể nhấn mạnh khoảng cách xa rời, chỉ là khách trong mơ.

>>> Tất cả như muốn nhấn mạnh nỗi xót xa của nhà thơ.

– Thế rồi chính hình ảnh áo em trắng quá nhìn không ra, người đọc nhận thấy được tưg “quá” diễn tả sự choáng ngợp, mang một điều gì đó vô cùng thảng thốt. Khi mà nhìn không ra là một sự diễn tả cực tả sắc trắng, thế rồi chính màu trắng ở đây được sử dụng cũng là một màu trắng kì lạ mang được biết bao sự bất nhờ. Màu trắng đâu còn phải là màu thực nữa mà ta nhận thấy được màu trắng ở đây là chỉ màu trắng trong tâm tưởng.

Ở đây sương khói mờ nhân ảnh

Người đọc có thể nhận thấy được câu thơ có thể hiểu theo hai nghĩa.

+ Nói về nghĩa thực thì ở xứ Huế nắng nhiều và mưa nhiều cho nên nhiều sương khói và sương khói đã làm tăng thêm được những vẻ hư ảo và cũng vô cùng mộng mơ của xứ Huế.

+ Xét về nghĩa bóng thì hình ảnh sương khói làm mờ ảo cả bóng người hay chính được đánh giá là tượng trưng cho một mối tình mong manh, tượng trưng cho một sự xa vời, không trọn vẹn chút nào cả.

Ai biết tình ai có đậm đà

Ta nhận thấy được chính đại từ phiếm chỉ “ai” cũng đã lại mở ra hai lớp nghĩa đó chính là nhà thơ. Nhà thơ Hàn Mặc Tử làm sao biết tình người xứ Huế có đậm đà với chính mình hay không hay cơ chứ hay cũng cứ mờ ảo như làn khói kia.

+ Hình ảnh những người xứ Huế có biết chăng đó chính là một tình cảm của nhà thơ với cảnh Huế, với người Huế cũng đã hết sức đậm đà, thắm thiết.

>>> Thực sự câu thơ thể hiện nỗi cô đơn, gợi lại một sự trống vắng trong một tâm hồn tha thiết yêu thương con người và chính cuộc đời đã nhuốm màu đau thương, bất hạnh.

Câu 4 (Sách giáo khoa trang 39 Ngữ Văn 11 Tập 2): Có gì đáng chú ý trong tứ thơ và bút pháp của bài thơ?

Nhận xét về tứ thơ và bút pháp của bài thơ như sau:

– Nhân xét về tứ thơ: Thì ngay ở bài thơ, tứ thơ bắt đầu với cảnh đẹp nơi thôn Vĩ bên sông Hương, thông qua đó cũng đã lại khơi gợi liên tưởng thực – ảo và dường như cũng đã mở ra cảm xúc, suy tư về cảnh và người xứ Huế.

– Người đọc có thể nhận thấy được chính bút pháp của bài thơ: Đó chính là một sự kết hợp hài hòa giữa tả thực, tượng trưng và vô cùng lãng mạ, trữ tình.

Luyện tập

Câu 1 (Sách giáo khoa trang 40 Ngữ Văn 11 Tập 2): Những câu hỏi trong bài thơ hướng tới ai và có tác dụng gì trong việc biểu hiện tâm trạng của tác giả?

Bài thơ có ba câu hỏi tu từ như sau

– Ở khổ 1: Sao anh không về chơi thôn Vĩ?

– Ở khổ 2: Có trở trăng về kịp tối nay?

– Ở Khổ 3: Ai biết tình ai có đậm đà?

Nhận xét về các câu hỏi tu từ trên đó chính là các câu hỏi trên cũng không hướng đến một đối tượng nào cụ thể mà nó chỉ là hình thức để hỏi và để bày tỏ được nỗi niềm tâm trạng của chính Hàn Mặc Tử.

Câu 2 (Sách giáo khoa trang 40 Ngữ Văn 11 Tập 2): Hoàn cảnh sáng tác và nội dung bài thơ gợi cho anh (chị) cảm nghĩ gì?

Không thể phủ nhận được chính bài thơ được Hàn Mặc Tử đã được tác giả sáng tác trong hoàn cảnh khi mà nhà thơ bị bệnh tật giày vò không những thế trong tác giar lại mang một nỗi ám ảnh về cái chết. Có lẽ chính do vậy bài thơ thể hiện nỗi buồn, thể hiện được một niềm khao khát của một con người luôn luôn tha thiết yêu đời, yêu thiên nhiên và yêu con người.

Câu 3 (Sách giáo khoa trang 40 Ngữ Văn 11 Tập 2): Đây là bài thơ về tình yêu hay về tình quê? Vì sao bài thơ diễn tả tâm trạng riêng của nhà thơ lại tạo được sự cộng hưởng rộng rãi và lâu bền trong tâm hồn các thế hệ bạn đọc?

Đây thôn Vĩ Dạ được đánh giá là một bài thơ cũng có thể gợi cảm hứng từ mối tình của Hàn Mặc Tử mà đã gửi trao cho người con gái xứ Huế, người con gái thôn Vĩ – Hoàng Cúc. Cho nên để đánh giá và nhận xét về bài thơ thì cần phải biết được bài thơ trước hết chính là bài thơ về tình yêu. Với cái nhìn đầy tinh tế thì bài thơ cũng đã thể hiện được tình yêu thiên nhiên, tình yêu đất nước đến thiết tha.

Hi vọng với bài soạn văn “Đây thôn Vĩ Dạ” trên đây mà giải Văn mang đến cho các em sẽ giúp cho các em có được một bài học hay nhất, giúp cho các em học tốt nhất.

Chúc các em học tốt!

Minh Nguyệt

Các em có thể tham khảo một số bài soạn liên quan đến chương trình Ngữ văn 11 dưới đây:

Soạn bài Hai đứa trẻ

Soạn bài Chí Phèo

Soạn bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc

Soạn bài Bài Ca Ngất Ngưởng