Tạp chí văn học
Trong thực tế cuộc sống, vì điều kiện và hoàn cảnh thực tế, chúng ta có thể ko được đi thăm quan mọi thắng cảnh, di tích lịch sử- văn hóa nổi tiếng, thưởng thức các sản vật quý của nhiều vùng quê, ko biết hết về cuộc đời, sự nghiệp của nhiều danh nhân hay các tác giả, tác phẩm văn học nổi tiếng, có giá trị,… Nhưng chúng ta cũng có thể nắm bắt được những đặc điểm của chúng qua các bài văn thuyết minh. ở cấp II, các em đã được học về văn thuyết minh về một thể loại văn học, một phương pháp và một danh lam thắng cảnh. Vậy Văn bản thuyết minh có các hình thức kết cấu như thế nào? Bài học “Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh” giúp chúng ta trả lời câu hỏi đó. Dưới đây mình sẽ hướng dẫn các bạn soạn bài “Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh”
SOẠN BÀI CÁC HÌNH THỨC KẾT CẤU CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH LỚP 10
I. Kết cấu của văn bản thuyết minh
a. Xác định đối tượng, mục đích thuyết mình của từng văn bản
Văn bản Hội thi thổi cơm ở Đồng Vân.
- Đối tượng thuyết minh: Hội thi thổi cơm ở Đồng Vân- Đồng Tháp – Đan Phượng – Hà Tây”một lễ hội dân gian.
- Mục đích thuyết minh:Giúp người đọc (người nghe) hình dung được thời gian, địa điểm, diễn biến, ý nghĩa của lễ hội.
Văn bản : Bưởi Phúc Trạch.
- Đối tượng thuyết minh:bưởi Phúc Trạch- Một loại trái cây nổi tiếng.
- Mục đích thuyết minh:Giúp người đọc (người nghe) nhận biết được đặc điểm và giá trị của bưởi Phúc Trạch.
b. Các ý chính của từng văn bản:
Văn bản: Hội thi thổi cơm ở Đồng Vân.
Nội dung thuyết minh:
- Địa điểm: làng Đồng Vân, xã Đồng Tháp, huyện Đan Phượng, tỉnh Hà Tây.
- Thời gian: ngày rằm tháng giêng hàng năm.
- Diễn biến:
Thi nấu cơm: Thủ tục bắt đầu.
Lấy lửa.
Nấu cơm.
Chấm thi: Tiêu chuẩn.
Cách chấm.
Ý nghĩa của lễ hội đối với đời sống tinh thần của nhân dân.
Văn bản: Bưởi Phúc Trạch.
Nội dung thuyết minh:
- Các loại bưởi nổi tiếng của Việt Nam.
- Đặc điểm của bưởi Phúc Trạch: hình dáng quả, đặc điểm vỏ, cùi bưởi; vẻ ngon lành, hấp dẫn của múi bưởi, tép bưởi.
- Giá trị và sự bổ dưỡng của bưởi.
- Danh tiếng của bưởi Phúc Trạch.
c. Về cách sắp xếp ý của hai văn bản Bưởi Phúc Trạch
Văn bản Hội thổi cơm thi ở Đồng Vân
Cách sắp xếp các ý:
- Theo trình tự lôgic: Giới thiệu thời gian, địa điểm, diễn biến, ý nghĩa của lễ hội đối với đời sống tinh thần của người dân.
- Theo trình tự thời gian: phần kể về diễn biến của lễ hội được sắp xếp theo trình tự thời gian: thủ tục bắt đầu cuộc thi, diễn biến cuộc thi, chấm thi.
Văn bản Bưởi Phúc Trạch
Cách sắp xếp các ý:
- Quan hệ không gian: từ ngoài vào trong.
- Quan hệ lôgíc: các phương diện khác nhau của quả bưởi (hình dáng, vỏ, múi tép, màu sắc, hương vị, cảm giác).
- Quan hệ nhân- quả: giá trị “danh tiếng của bưởi Phúc Trạch.
- Quan hệ hỗn hợp.
d. Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh bao gồm:
- Kết cấu theo trình tự thời gian
- Kết cấu theo trình tự không gian
- Kết cấu theo trình tự logic
- Kết cấu theo trình tự hỗn hợp
II. Luyện tập Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh
- Câu 1/168 sgk văn 10 tập 1
Hình thức kết cấu: hỗn hợp.
Nội dung thuyết minh:
Giới thiệu về tác giả Phạm Ngũ Lão- một người văn võ toàn tài, một vị tướng giỏi, trước là môn khách sau là con rể của Trần Quốc Tuấn.
Giới thiệu về nội dung bài thơ:
- Hai câu đầu: Vẻ đẹp, sức mạnh của con người và quân đội nhà Trần đồng thời là bức chân dung tự họa của dũng tướng Phạm Ngũ Lão.
- Hai câu sau: Chí làm trai và tâm tình của tác giả.
- Câu 2/168 sgk văn 10 tập 1
- Nội dung thuyết minh cơ bản về di tích Đền Hùng:
- Đường đến, địa điểm.
- Khung cảnh thiên nhiên…
- Cụm di tích văn hóa: Đền Hạ, đền Trung, đền Thượng và đền Giếng.
- Vài nét về truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ.
- Lễ hội Đền Hùng hàng năm
Nguồn Internet
