Trình bày cảm nhận về bài thơ Cảnh ngày hè của tác giả Nguyễn Trãi
Hướng dẫn
Đề bài: Cảnh ngày hè đã vẽ ra bức tranh thiên nhiên ngày hè rực rỡ, tươi đẹp với đầy đủ màu sắc và hương vị. Anh chị hãy trình bày cảm nhận về bài thơ Cảnh ngày hècũng như những tâm sự thầm kín được gửi gắm qua bài thơ.
I. Dàn ý chi tiết cho đề cảm nhận về bài thơ Cảnh ngày hè
1. Mở bài
- Nguyễn Trãi một nhà chính trị một nhà thơ nổi tiếng, sáng tác góp phần lớn vào nền văn học nước nhà
- “Cảnh ngày hè” bài thơ thể hiện chân thực không gian yên tĩnh, cuộc sống thanh bình của những con người nơi đây, cảm xúc của bản thân về cuộc sống, xã hội
2. Thân bài
- Câu thơ đầu: Cuộc sống thanh bình khi về ở ẩn
Rồi hóng mát thuở ngày trường
- Không gian yên bình của vùng quê, ngồi dưới bóng cây trong cái nắng của ngày hè với những cơn gió nhè nhẹ thổi, ngắm cảnh, cảm nhận không gian hè của nông thôn
- Nỗi niềm: vướng bận nhiều tâm sự, suy nghĩ về một xã hội suy yếu, vùi dập những con người tài năng, chính trực, “hóng mát” để quên đi những lo âu ở trong lòng
- Bức tranh mùa hè đầy màu sắc qua những hình ảnh thiên nhiên
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương
- Hình ảnh trong những ngày hè: Hòe, thạch lựu, hồng, tất cả cùng nhau khoe sắc, tràn đầy sức sống,, một khung cảnh đặc trưng của những ngày hè
- Tình yêu quê hương, đất nước, tình cảm dành cho những hình ảnh giản dị, thân thuộc nhất
- Vẻ đẹp ngày hè qua những hoạt động của con người, cuộc sống thái bình
Lao xao chợ cá làng ngư phủ
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương
- Khung cảnh chợ, những hoạt động: Đông vui, tấp nập, lao xao thể hiện cuộc sống thái bình, ấm no, hạnh phúc
- Tiếng ve: Gợi tả vẻ đẹp đặc trưng của vùng thôn que
- Tâm tư, tình cảm, ước muốn trước vẻ đẹp của vùng quê
Dẽ có ngu cầm đàn một tiếng
Dân giàu đủ, khắp đòi phương
- Ước muốn: có khúc đàn Nam Phong của vua Thuấn, một vị vua mà dưới thời của ông thái bình thịnh trị, cất lên giữa vẻ đẹp ấm no của cuộc sống, cầu mong nhân dân luôn được sống trong thái bình
- Một con người vĩ đại luôn lo nghĩ cho nước, cho dân, một tấm lòng nhân đạo cao cả
3. Kết bài
– Cảm nghĩ của bản thân về bài thơ
- Vẻ đẹp của vùng thôn quê yên bình, nhẹ nhàng sâu lắng.
- Cảm xúc một lòng lo cho dân cho nước
II. Bài tham khảo cho đề cảm nhận về bài thơ Cảnh ngày hè
Nguyễn Trãi vừa là một nhà chính trị vừa là một nhà thơ nổi tiếng, những sáng tác của ông đã góp phần lớn vào nền văn học nước nhà, đọng lại trong lòng người đọc nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau, tiêu biểu là bài thơ “Cảnh ngày hè”, bài thơ thể hiện chân thực không gian yên tĩnh, cuộc sống thanh bình của những con người nơi đây, đồng thời qua bài thơ tác giả thể hiện cảm xúc của bản thân về cuộc sống, xã hội thời bấy giờ.
Ông dành phần lớn cuộc đời mình để cống hiến cho đất nước, từng trải qua những thăng trầm trong suốt những năm tháng đó, bản thân ông hiểu rõ chốn thị phi quan trường, những mảng tối trong xã hội, để rồi từ đó cất lên câu thơ nghe thật da diết
Rồi hóng mát thuở ngày trường
Khung cảnh hiện lên là một không gian yên bình của vùng quê nơi ông sống, ngồi dưới bóng cây trong cái nắng của ngày hè với những cơn gió nhè nhẹ thổi, ngắm cảnh, cảm nhận bầu không khí trong lành mà thiên nhiên đem lại, một khung cảnh đặc trưng của ngày hè tại những vùng quê nông thôn. Hình ảnh đó làm người đọc cảm nhận về một con người có tâm hồn nghệ sĩ, không vướng bận bất cứ điều gì, thư giãn thoải mái để cảm nhận những vẻ đẹp nhẹ nhàng nhất, nhưng không phải như vậy, trong lòng ông vẫn còn vướng bận nhiều tâm sự, suy nghĩ về một xã hội suy yếu, vùi dập những con người tài năng, chính trực, suy nghĩ về những nguyện vọng không thể làm được, để rồi phải về quê “hóng mát”, tận hưởng cảm giác an nhàn để quên đi những lo âu ở trong lòng. Rồi khi hòa mình vào với thiên nhiên ông thấy thiên nhiên thôn quê thật cuốn hút, những khung cảnh mộc mạc, thân quen được ông vẽ lên đẹp lạ kì.
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương
Bức tranh ngày hè được tô điểm với đầy đủ màu sắc, một khung cảnh đầy sức sống dưới cái nắng vàng rực rỡ, hình ảnh những chùm hòe khoe sắc, tán cây xum xuê đan xen mở rộng rợp mát dưới những tán cây, chùm thạch lựu còn phun thức đó, những cánh hoa điểm tô sắc thắm, tỏa hương thơm ngát. Đi qua lăng kính của tác giả tất cả cùng nhau khoe sắc, tràn đầy sức sống, một khung cảnh làm lay động lòng người, một khung cảnh đặc trưng của những ngày hè. Đằng sau vẻ đẹp đó là một tình yêu sâu đậm với quê hương đất nước, tình yêu dành cho những vẻ đẹp bình dị, gần gũi, thân thuộc nhất, tình yêu mà ông đã dành hết tài năng, cả cuộc đời để cống hiến gây dựng. Không chỉ có cảnh vật, những hoạt động xung quanh cũng đi vào thơ của ông một cách tự nhiên nhất.
Lao xao chợ cá làng ngư phủ
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương
Hình ảnh về một khu chợ động vui tấp nập cũng chính là hình ảnh của sự thái bình, con người được tự do buôn bán, những câu chuyện không chủ đề, những tiếng cười nói, vui đùa đã tạo nên cái “Lao xao” của khu chợ, chẳng cần tận mắt chứng kiến cũng có thể tưởng tượng ra khung cảnh lúc bấy giờ, đâu đó là những đứa trẻ chạy nhảy nô đùa, một khu chợ không qua đẹp về mặt hình thức nhưng lại rất đẹp về mặt tình cảm giữa con người với con người, xen lẫn giữa những tiếng “Lao xao” là tiếng ve kêu mà khi chiều tà gợi lên khung cảnh thôn quê đẹp hơn bao giờ hết, một vùng thôn quê mà nếu ai sinh ra lớn lên thì sẽ chẳng mấy để ý tới những vẻ đẹp diễn ra hằng ngày như vậy, nhưng đối với những con người dành phần lớn thời gian đi xa sau đó trở về thì đây là một khung cảnh không thể kìm nén cảm xúc của bản thân mình.
Dẽ có ngu cầm đàn một tiếng
Dân giàu đủ, khắp đòi phương
Trước những khung cảnh đó ông không thể cầm được cảm xúc của bản thân, một cảm xúc về chính đất nước của quê hương mình, ngay lúc này đây ông chỉ muốn có khúc đàn Nam Phong của vua Thuấn, một vị vua mà dưới thời của ông thái bình thịnh trị, ông muốn cất lên tiếng đàn để tô lên vẻ đẹp của cuộc sống ấm no, hạnh phúc, thái bình, tràn đầy sức sống, cất lên tiếng đàn cầu mong cuộc sống đó sẽ không thay đổi mà chỉ có phát triển đi lên, đối với ông mong muốn nhân dân giàu có no đủ, ước muốn mà ông từng ấp ủ suốt cuộc đời ông. Một con người vĩ đại luôn lo nghĩ cho nước, cho dân, một tấm lòng nhân đạo cao cả xuất phát từ chính trái tim ông.
Bằng ngòi bút và tài năng của mình tác giả đã đưa tới người đọc hình ảnh thật đẹp về một khung cảnh thôn quê yên bình, nhẹ nhàng sâu lắng. Bên cạnh đó là những dòng cảm xúc chân thật về tình yêu quê hương đất nước, cảm giác an nhàn khi sống ở thôn quê cũng như những tâm tư lo lắng cho dân cho nước khi dời bỏ chốn thị phi trở về với quê nhà.
Theo Tapchivanhoc.com