Soạn bài Sống Chết Mặc Bay của Phạm Duy Tốn

Sống Chết Mặc Bay là một trong những bài học hay của tác giả Phạm Duy Tốn mang lại cho các em. Để có thể hiểu hơn bài học hãy thì giải Văn hôm nay đã hệ thống hóa các kiến thức bằng cách trả lời những câu hỏi có trong sách giáo khoa cho các em tiện theo dõi, dễ học và dễ nhớ.

Soạn bài Sống Chết Mặc Bay

Bài làm

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (Trong sách giáo khoa trang 81 sgk ngữ văn 6 tập 2) Sống chết mặc bay được chia làm mấy đoạn? Mỗi đoạn nói gì?

Ta có thể chia truyện ngắn Sống chết mặc bay ra thành 3 đoạn:

Phần 1 (từ đầu cho đến chỗ: khúc đê này hỏng mất): Miêu tả được cảnh người dân chống con đê sắp vỡ.

Phần 2 (tiếp theo cho đến điếu mày): Miêu tả được bọn quan lại vô trách nhiệm đánh tổ tôm mà có thể bỏ mặc dân chúng trước cơn lũ

Phần 3 (Phần còn lại): Đê vỡ, điều này khiến cho nhân dân sa vào cảnh lầm than

Câu 2 (Sách giao trang 81 sgk ngữ văn 6 tập 2)

a. Chỉ ra hai mặt tương phản cơ bản trong truyện Sống chết mặc bay.

b. Phân tích làm rõ từng mặt tương phản đó.

c. Chĩ ra hai mặt tương phản, hình ảnh tên quan phủ đi hộ đê được tác giả khắc hoạ như thê nào?

d. Nêu lén dụng ý của tác giả trong việc dựng lên cảnh tương phán này.

– Chính ở hai mặt tương phản trong truyện được thể hiện:

Hình ảnh dân chúng vật lộn với bão lũ, dường như cũng đã lại chống chọi với mưa lũ. Đối lập với đó chính là bọn quan lại hộ đê ngồi nơi an toàn, dường như cũng thật nhàn nhã và chúng như cứ chỉ biết đánh bài bạc bỏ mặc dân chúng.

b, Nói lên được cảnh người dân hộ đê luôn căng thẳng, nhốn nháo

+ Hình ảnh người dân bì bõm dưới bùn lầy, đã vậy lại còn ướt như chuột lột, ai ai cũng mệt lử cả người vì cơn lũ.

+ Ngoài trời mưa như tầm tã trút xuống, nước sông cuồn cuộn bốc lên

>>> Hiện lên chính là thảm cảnh người dân chống cơn nước lũ buồn thảm, khổ cực

Xây dựng lên cảnh bọn quan lại: nhàn hạ, an toàn

+ Hình ảnh quan lại ngồi nơi cao ráo, vô cùng vững chãi, quây đánh tổ tôm

+ Miêu tả được cảnh trong đình nhàn nhã và đường bệ, nguy nga

>>> Quan lại thì tắc trách, tham lam

c, Nói lên được hình ảnh viên quan hộ đê: bỏ mặc dân, ngồi chơi nhàn nhã

+ Tất cả những đồ dùng sinh hoạt cho quan hộ đê thể hiện cuộc sống xa hoa đó như là ống thuốc bạc, đồng hồ vàng, dao chuôi ngà.

+ Hình ảnh quan ngồi chơi nhàn nhã, đã thế lại còn có cả những kẻ hầu người hạ túc trực, được ăn cao lương mĩ vị

+ Ông quan dường như cũng đỏ mặt, tía tai đòi cách chức thêm với đó là đuổi cổ người dân báo đê vỡ

>>> Chính sự đê tiện, sự tham lam của tên quan vô lại

d, Tác giả Phạm Duy Tốn cũng đã lại dựng lên cảnh tương phản nhằm để:

+ Đã lên án tố cáo sự vô trách nhiệm, tham lam bọn chúng có lòng lang dạ thú của bọn quan lại

+ Chính những cảnh như cũng thật khốn cùng và vô cùng tuyệt vọng của người dân khi chống chọi bão lũ

+ Tiếp đến cũng chính là những hình ảnh người dân thống khổ, đó chính là cảnh quan sung sướng vì thắng ván bài

Câu 3 (Sách giáo khoa trang 82 sgk ngữ văn 6 tập 2)

a. Em hãy chỉ rõ sự tăng cấp trong việc miêu tả mức độ của trời mưa, của mực nước sông dâng cao, của nguy cơ vỡ đê, của cảnh hộ đê vất vả, căng thẳng của người dân.

b. Sự tăng cấp trong việc miêu tả mức độ dam mê bài bạc của quan phủ như thế nào?

c. Hãy nhận xét về tác dụng của việc kết hợp hai nghệ thuật tương phản và tăng cấp trong việc vạch trần bản chất “ lòng lang dạ thú” của tên quan phú trước sinh mạng của người dân.

Chúng ta có thể nhận thấy được chính phép tăng cấp được thể hiện trong nhiều mặt:

– Đó cũng chính là những cảnh hộ đê của dân: Sự tăng cấp theo mức độ nguy cấp đó là hình ảnh như mưa tầm tã, vẫn mưa tầm tã trút xuống, nước sông lúc đó cứ cuồn cuộn dâng lên.

– Tiếp đến chính là cảnh quan lại nhàn hạ, sự sa hoa trên đình để có thể đối lập với cảnh khốn khổ của chính dân chúng chống chọi với mưa lũ

– Chúng ta nhận thấy được chính phép tăng cấp dùng để miêu tả thái độ vô trách nhiệm, đó cũng là sự lòng dạ lang thú của viên quan:

+ Viên quan lúc này đây chỉ ngồi nơi vững chãi, an toàn, có kẻ hầu người hạ xung quanh không hề lo lắng việc gì cả.

+ Hình ảnh quan la mắng, đã vậy lại còn dọa dẫm đám người bẩm báo đê vỡ

+ Cho thấy được chính mức độ vô trách nhiệm, luôn luôn cáu gắt vô lí của quan được thể hiện rõ nét

c, Nhật xét chính vì sự kết hợp của nghệ thuật tăng cấp đã tố cáo, cũng như đã phê phán sự thờ ơ và vô cùng tắc trách của quan hộ đê.

+ Y vui mừng, vô cùng sung sướng khi thắng ván bài trong khi dân khốn cùng, khổ cực đến xót xa.

>>> Người đọc có thể nhận thấy được chính nghệ thuật đối làm tăng cao khả năng tố cáo, sự phê phán sâu sắc kẻ lòng lang dạ thú

Câu 4 (Sách giáo khoa trang 82 Ngữ văn 6 tập 2) Hãy phát biểu chung về giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo và nghệ thuật của truyện Sống chết mặc bay.

– Giá trị hiện thực: Tất cả như cũng lại có thể phản ánh bộ mặt giai cấp thống trị tham lam, thói vô trách nhiệm mà tiêu biểu đó cũng chính là tên quan phụ mẫu hộ đê

– Giá trị nhân đạo: Đó chính là một sự cảm thông với sự vất vả, vô cùng khốn khổ của người lao động trước cảnh thiên nhiên hung dữ lúc đó.

– Giá trị nghệ thuật: Ta có thể nhận thấy được chính truyện ngắn bằng chứ quốc ngữ, nhân vật dường như đã bắt đầu có tính cách.

+ Tác giả Phạm Duy Tốn cũng đã lại sử dụng thành biện pháp tương phản, tăng cấp nhằm trực tiếp phê phán đồng thời lên án được cái bản chất xấu xa của bọn quan lại thú tính.

Soạn bài Sống Chết Mặc Bay

Luyện tập

Câu 1 (Sách giáo khoa trang 83 ngữ văn 6 tập 2): Chỉ ra những hình thức ngôn ngữ đã được vận dụng trong truyện Sống chết mặc bay theo bảo như sau:

Hình thức ngôn ngữ	Có	Không
Ngôn ngữ tự sự	X
Ngôn ngữ miêu tả	X
Ngôn ngữ biểu cảm	X
Ngôn ngữ người kể chuyện	X
Ngôn ngữ nhân vật	X
Ngôn ngữ độc thoại nội tâm		X
Ngôn ngữ đối thoại	X

Câu 2 (Sách giá khoa trang 83 sgk ngữ văn 6 tập 2): Thông qua ngôn ngữ đối thoại của quan phủ, em có nhận xét gì về tính cách của nhân vật đó như thế nào? Em hãy nêu nhận xét về chính mối quan hệ giữa ngôn ngữ và tính cách nhân vật.

Có thể nhận thấy được chính ngôn ngữ đối thoại của quan phủ, và em nhận thấy tính cách của nhân vật quan phủ:

+ Vô cùng hống hách, độc đoán, vô trách nhiệm…

+ Hắn lại còn thể hiện được một sự vô trách nhiệm, bỏ mặc tính mạng của người dân

>>> Thấy được chính giữa tính cách và ngôn ngữ có mối liên hệ chặt chẽ. Và đó là thành công của tác giả

Ý nghĩa – Nhận xét

Bằng lời văn cự thể cũng như sự khéo léo trong việc vận dụng hai phép tương phản và tăng cấp trong nghệ thuật tự sự của tác giả Phạm Duy Tốn đã góp phần nói phê phán hiện thực sâu sắc. Không dừng lại ở đó cũng đã lại lên án gay gắt tên quan phủ “lòng lang dạ thú”. Tinh thần nhân đạo của tác phẩm cũng được thể hiện thông qua niềm cảm thương trước tình cảnh thảm như vậy.

Hi vọng bài soạn trên đây cũng đã giúp cho các em có thể hiểu thêm được bài học. Giải Văn cũng đã hện thống hóa lại kiến thức một các khoa học, mong muốn mang đến cho các em một bài soạn chất lượng, chính xác.

Chúc các em học tốt!

Minh Minh

Sau đây là một số bài soạn có trong chương trình văn 6, các em có thể tham khảo thêm:

Soạn bài Sự việc và nhân vật trong văn tự sự

Soạn bài Thánh Gióng

Soạn bài Bức tranh của em gái tôi

Soạn bài Cây bút thần