Thơ văn nghệ thuật luôn là một trong những thế giới đầy thú vị và cũng mang đầy bí ẩn. Chính những bí ẩn ấy khiến chi chúng ta có hứng thú để tìm hiểu, khám phá những điều bí ẩn nhưng cũng đầy thú vị biết bao trong cuộc sống. Trong thế giới đầy bí ẩn và kì diệu ấy cũng chẳng mấy ai có thể hiểu lắm về bản chất của thi ca, thơ văn dâc tộc ta. Trong đó luật trong thơ ca cũng là một đơn vị kiến thức khá quan trọng và căn bản để chúng ta lưu ý và luyện tập. ở bài học trước chúng ta được làm quen với luật thơ thì bài học lần này chúng ta tiếp tục luyện tập để từ đó rút ra bài học để áp dụng cho thật hợp lí. Dưới đây mình sẽ hướng dẫn các bạn soạn bài Luật thơ (tiếp theo) lớp 12.
SOẠN BÀI LUẬT THƠ (TIẾP THEO) LỚP 12.
Luyện tập
Câu 1 trang 127 SGK ngữ văn 12 tập 1:
“Sóng” là bài thơ ngũ ngôn hiện đại, “Mặt trăng” là thơ ngũ ngôn truyền thống, hai bài thơ có những điểm giống và khác nhau
a. Giống nhau
- mỗi câu có 5 tiếng
- đều có thể dùng vần chân, vần liền, vần lưng, vần cách…
- các thanh bằng trắc cũng có thể đối nhay, nhất là những vị trí quan trọng
b. Khác nhau:
Sóng – Xuân Quỳnh |
Mặt trăng – khuyết danh |
Vần: sử dụng linh hoạt, có vần cách (thế, trẻ), có vần chân (trẻ, bể, lớn, lên) Số câu không hạn định Nhịp lẻ linh hoạt Thơ hiện đại không bắt buộc đối thanh B/T nếu các vị trí đó không ảnh hướng nhiều đến việc thuận tai |
Vần: một vần (độc vần), vần cách Số câu hạn định (tứ tuyệt: 4 dòng, bát cú: 8 dòng) Nhịp điệu: nhịp lẻ 2/3 Hài thanh: yêu cầu nghiêm ngặt về đối thanh, đối nghĩa |
Câu 2 trang 127 SGK ngữ văn 12 tập 1:
Phân tích cách gieo vần, ngắt nhịp khổ đầu bài thơ “Tống biệt hành” của Tâm Tâm để thấy sự đổi mới, sáng tạo trong thể thơ bảy tiếng hiện đại so với thất ngôn tứ truyền thống
Đưa người – ta không đưa qua “sông”, (2 – 5)
Sao có – tiếng sóng ở trong “lòng”, (2 – 5)
Bóng chiều không thắm, – không vàng vọt (4 – 3)
Sao đầy hoàng hôn – trong mắt “trong”? (4 – 3)
- Cách gieo vần: gieo vần chân ở cuối câu thơ thứ 1,2,4: sông, lòng, trong. Đây là vần bằng
- Cách ngắt nhịp: hai câu 3,4 theo cash ngắt nhịp của thất ngôn truyền thống; nhưng hai câu 1,2 lại ngắt nhịp 2 -5 cho phù hợp với tình cảm và cảm xúc của tác giả trong buổi đưa tiễn bạn lên đường.
Câu 3 trang 128 SGK ngữ văn 12 tập 1:
Mô hình luật bài “Mời trầu”:
Vị trí tiếng Niên |
2 |
4 |
6 |
7 |
|
Không đối |
Dòng 1 |
B |
T |
B |
Bv |
Dòng 2 |
T |
B |
T |
Bv |
|
Dòng 3 |
T |
B |
T |
T |
|
Dòng 4 |
B |
T |
B |
Bv |
Câu 4 trang 128 SGK ngữ văn 12 tập 1:
Những yếu tố vàn, nhịp, hài thanh của khổ đầu bài thơ “Tràng giang” của Huy Cận để chứng minh ảnh hưởng thể thơ thất ngôn bát cú trong thơ mới.
T B T
Sóng gợn tràng giang – buồn điệp điệp (4 – 3)
B T B
Con thuyền xuôi mái – nước song song (4 – 3)
B T B
Thuyền về nước lại – sầu trăm ngả (4 – 3)
T B T
Củi một cành khô – lạc mấy dòng (4 – 3)
- Gieo vần: vần chân, gieo vần cách (song, dòng) và là vần bằng (B)
- Ngắt nhịp: 4- 3 (như cách ngắt nhịp trong thể thơ thất ngôn bát cú)
- Hài thanh: theo đúng mô hình của thể thơ thất ngôn bát cú
Nguồn Internet