Cảm nhận bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng Sen

Cảm nhận bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng Sen

Hướng dẫn

Trong kho tàng văn học Việt Nam, ca dao vẫn chiếm vị trí quan trọng. Đó là khúc hát chứa chan tình nghĩa đầy chất thơ, ca ngợi cảnh đẹp thiên nhiên, ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp. Đó là vẻ đẹp của tâm hồn con người đã bộc lộ trọn vẹn trong bài ca dao nổi tiếng như sau:

“Trong đầm gì đẹp bàng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng

Nhị vàng bông trắng lá xanh

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.

Trong xúc cảm dạt dào, câu ca dao mở đầu nhẹ nhàng:

“Trong đầm gì đẹp bằng sen”.

Ao, hồ, dầm ở làng quê Việt Nam có rất nhiều loài hoa và cây cỏ khác nhau. Mỗi loài mang vẻ đẹp riêng nhưng không có loài hoa nào so dược với hoa sen. Đây cũng chính là loài hoa em yêu thích nhất. Bằng cách so sánh, ta có thể khẳng định vẻ đẹp của sen trội hơn các loài hoa khác.

“Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng”.

Đọc câu thơ, em như thấy dược bông sen từ ngoài vào trong: Lá, bông, chen nhị vàng. Lời thơ giản dị, bộc trực, với từ chỉ màu sắc: “Xanh, trắng, vàng”, khắc họa hình ảnh bông sen pha trộn nhiều màu sắc hài hòa, trong sáng. Miêu tả tỉ mỉ từng chi tiết: lá màu xanh có bông trắng, giữa bông có nhị vàng tô điểm vẻ đẹp. Nét vẽ tả thực nên có màu sắc tươi mát tinh khiết của loài sen. Nhạc điệu của bài ca dang xuôi dòng như một dòng sông êm ả, bỗng trở nên xao động:

“Nhị vàng bông trắng lá xanh”.

Đằng sau vẻ đẹp của loài sen là tấm lòng tự hào ngưỡng mộ say sưa của tác giả khi ngắm nhìn vẻ đẹp từ ngoài vào trong rồi lại từ trong ra ngoài. Người bình dân như muốn thưởng thức muốn tận hưởng vẻ dẹp hài hòa trọn vẹn tuyệt vời của nó. Nếu đảo ngược lại trật tự câu thơ, âm diệu cũng không nhẹ nhàng như câu trước mà càng xao động hơn: Đây là nỗi xúc dộng trước giá trị cao quí của bông sen:

“Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.

Thật đáng quý biết bao! Đã là sen thì vẫn giữ được tính chất tinh khiết giữa nơi đầm lầy dơ bẩn và khẳng định bản chất trong sạch tuyệt vời: ở nơi bùn lầy mà vẫn tỏa hương thơm ngào ngạt. Và từ dó em có cảm nghĩ là cả bài ca dao như tỏa hương thơm để ca ngợi hoa và ca ngợi con người vùng thôn dã. Dù sống trong hoàn cảnh nào cũng luôn giữ mình trong sạch, sống thanh cao giống như bài ca dao: “Con cò mà đi ăn đêm”:

“Con cò mà đi ăn đèm

. ;..

Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao

Ông ơi, ông vớt tôi nao

Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng

Có xáo thì xáo nước trong

Đừng xáo nước đục đau lòng cò con”.

Bài ca dao về cây sen và bài ca dao về con cò gợi cho em liên tưởng đến đức tính cao dẹp của con người Việt Nam đang sống giữa cuộc sống đầy phức tạp nhưng luôn luôn giữ cho mình phẩm chất đáng quý. Những cuộc chiến tranh đã xảy ra trên đất nước chúng ta, biết bao người nằm xuống, biết bao thế hệ tiếp nối đứng lên nối tiếp, bao nhiêu gian khó nhưng lòng kiên trung không hề đổi thay. Lửa thử vàng gian nan thử sức, mặc dù vẫn còn có những người “gần mực thì đen”, chạy theo danh vọng đồng tiền túi bạc, mất đi phẩm chất cao quý của dân tộc.

Bài ca dao là bức tranh phong cảnh hữu tình, chẳng những bộc lộ vẻ đẹp tuyệt vời của sen mà còn toát lên được giá trị cao quý của nó. Cũng chính là giá trị tuyệt vời của tâm hồn thanh cao của nhân dân ta.

Em tự hứa với lòng mình là sẽ luôn luôn giữ vững phẩm chất tốt dẹp này:

“Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”

Theo Tapchivanhoc.com