Tạp chí văn học
Thuyết minh về cây tre Việt Nam
Hướng dẫn
Cây tre, bến nước, sân đình,… là những hình ảnh thân thuộc của mỗi con làng quê Việt Nan. Trong đó, cây tre vẫn luôn là hình ảnh thân thuộc nhất. Đi khắp làng quê Việt Nam, nơi đâu ta cũng gặp những cây tre cao vút, rì rào trong gió. Tre gắn bó với người Việt Nam “ăn đời ở kiếp” và đã trở thành biểu tượng về phẩm chất cao đẹp của dân tộc. Tre đi vào tiềm thức của mỗi người dân Việt Nam, đi vào những vần thơ, những câu ca dao ngọt ngào, trở thành mạch chảy trong tâm hồn các nhà văn, nhạc sỹ.
Tre xanh xanh tự bao giờ
Chuyện ngày xưa đã có bờ tre xanh
Chẳng biết tự bao giờ, tre được trồng ở mỗi làng quê Việt Nam. Tre sinh ra và lớn lên. Khi ta có mặt ở trên đời thì tre đã hiên ngang mọc thành lũy bao bọc lấy làng quê. Tre được trồng ở đầu làng, bờ đê, bờ sông hay sát cạnh những ngôi nhà tranh nhỏ bé của người dân Việt. Tre bám rễ và mọc rất nhanh. Chỉ cần trồng gốc tre xuống đất, chẳng cần chăm sóc cầu kì, gốc tre vẫn lên tua tủa. Thời gian trôi qua, nắng, mưa, sương, gió tre vẫn tự lớn lên, tự trưởng thành. Tre dầm mưa dãi nắng, chịu bão bùng gió xương. Vậy mà vẫn phát triển xanh tốt. Nói như nhà thơ Nguyễn Duy đã viết:
Ở đâu tre cũng xanh tươi
Cho dù đất sỏi, đất vôi bạc màu
Thân tre cao, xanh bóng, vươn trong gió. Từ gốc tre tạo thành nhiều khóm tre quây quần bên nhau, khăng khít với nhau tạo nên tinh thần đoàn kết. Lá tre xanh đậm như những mũi tên đâm lên tua tủa và vươn cành dài vẫy tay trong gió. Cành tre cao vút, cong gọng vó. Theo quy luật tự nhiên, tre già thì măng mọc. Khi cây tre già, những mầm măng mới thi nhau nhú lên – một thế hệ mới phát triển. Thế hệ sau lại tiếp bước thế hệ trước.
Cây tre gắn bó mật thiết với con người. Ta cất tiếng khóc chào đời trong căn nhà được làm bằng cột tre, kèo tre, mái tranh tre. Thuở ấu thơ, ta nằm trong cái chõng tre, nghe tiếng mẹ ầu ơ ru, và xung quanh tre cũng cất tiếng hát rì rào trong gió. Lớn lên, trên cánh đồng còn trơ gốc rạ, những cánh diều bằng tre bay cao vút trên nền trời cùng những ước mơ nhuộm hồng trong nắng. Con người ở đâu là tre quanh quẩn ở đó. Tre chịu bao nhiêu đắng cay, mặn nhạt, chia bùi sẻ ngọt với con người trong suốt cả cuộc đời. Từ chiếc tăm tre, đôi đũa tre đến căn nhà cột tre. Những đôi quang gánh dẻo dai để mẹ gánh mạ ra đồng cũng được làm bằng tre… Tất cả nằm trong muôn ngàn khóm tre làng đang nhú mầm măng. Tre đi vào lịch sử của người dân Việt Nam. Từ chuyện Thánh Gióng nhổ tre quất giặc Ân. Trong các cuộc khánh chiến chống Mĩ và chống Pháp vĩ đại của dân tộc. Để chống với thiên nhiên, chống với nước dân trên các triền sông lớn. Chống với lũ lụt. Tre đã cùng người dân Việt Nam đào ao, đắp lũy. Bảo vệ cho làng quê Việt Nam. Trên các nẻo đường của đất nước, trên những nhịp cầu thì ở những vùng quê vẫn xuất hiện những cây tre gắn bó với đời sống của người dân Việt. Những cây cầu tre nối hai bờ, rút ngắn khoảng cách giữa bờ bên kia với bờ bên này. Giúp cho người dân đi lại dễ dàng hơn.
Ngày nay, tre lại càng có giá trị sử dụng hơn. Những chiếc làn tre, bộ mành được làm từ tre đều được người tiêu dùng trong nước và ngoài nước ưa chuộng và như thế hình ảnh tre không chỉ gắn bó thân thuộc ở nơi đồng quê Việt Nam mà còn được nhiều nước trên thế giới biết đến.
Tre luôn gắn bó với người dân Việt Nam. “Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chin…” cũng bởi vì vậy, tre luôn là biểu tượng cho những phẩm chất cao đẹp, đáng quý của người dân Việt Nam. Tre hiên ngang, bất khuất, kiên cường trước phong ba bão tố, trước những thử thách, khó khăn. Tre đoàn kết, gắn bó yêu thương đùm bọc lẫn nhau. Tre yêu tự do, yêu hòa bình và ngay thẳng vươn lên kiêu hãnh trên bầu trời xanh thẳm. Tre là con người Việt, tâm hồn Việt. Tre mang những phẩm chất cao đẹp của dân tộc Việt Nam.
Ngày nay, cuộc sống ngày càng phát triển, hiện đại hơn. Những đồ dùng, công cụ được sản xuất từ những chất liệu khác nhau, bền hơn, đẹp hơn. Điều đó, khiến tre dần dần mất đi vị trí của mình. Nhưng tre vẫn sẽ luôn là một hình ảnh quen thuộc đi vào tâm hồn người Việt Nam nhất là những người đi xa quê. Tre mãi mãi là biểu tượng cho những gì cao đẹp nhất của tâm hồn dân tộc – Một dân tộc cao quý và anh hùng.
