Nêu cảm nhận về vẽ đẹp của Thúy Kiều và Thúy Vân trong đoạn trích Chị em Thúy Kiều

Nêu cảm nhận về vẽ đẹp của Thúy Kiều và Thúy Vân trong đoạn trích Chị em Thúy Kiều

Hướng dẫn

Bài làm: Cảm nhận đoạn thơ: Đâu lòng hai ả tô nga (…) Săc đành đòi một, tài đành họa hai.

a. Đặt vấn đề:

– Nguyễn Du là đại thi hào dân tộc, tên tuối của ông gắn liền với tác phẩm Truyện Kiều, kiệt tác số một của văn học trung đại Việt Nam. Chì xét riêng về nghệ thuật miêu tả nhận vật, Nguyễn Du đã đến đỉnh cao chói lọi nhất trong lịch sứ viết tiểu thuyết bàng thơ.

– Mười bốn câu đầu Chị em Thúy Kiều đã thế hiện được trọn vẹn vẻ đẹp, tài năng và đức hạnh cúa hai chị em với tất cả tấm lòng quý mến, trân trọng của nhà thơ. (Trích dẫn thơ)

b. Triển khai:

– Đoạn trích Chị em Thuý Kiều nằm trong phần Gập gỡ và đính ước, sau phần giới thiệu gia cánh gia đình Thuý Kiều. Với nhiệt tình trân trọng ngợi ca, Nguyễn Du đã sử dụng bút pháp nghệ thuật ước lệ cổ điển, lấy những hình ảnh thiên nhiên đê gợi, tả, khắc hoạ vẻ đẹp chị em Thuý Kiều thành những tuyệt sắc giai nhân. Trước hết, Nguyễn Du cho ta thấy vẻ đẹp bao quát của hai chị em Thuỷ Kiều trong bốn câu thơ đầu bằng một nót bút cô đọng:

Đầu lòng hai ả tố nga,

Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân

Mai cốt cách tuyết tinh thần,

Môi người một vẻ mười phân vẹn mười.

– Những câu thơ đã gợi được mối thiện cảm ban đầu cho người đọc về hình ảnh hai chị em Thúy Kiều: cả hai chị em đều xinh đẹp, một vẻ đẹp thanh tao, trong trắng như mai và tuyết, từ hình dáng bên ngoài cho đến tâm hồn tính cách bên trong, đúng là mỗi người moi vẻ mười phân vẹn mười. Tác giả đã lấy vẻ đẹp mĩ lệ trong thiên nhiên, như mây và tuyết đế so sánh gián tiếp vẻ đẹp của Thúy Vân và Thúy Kiều, theo bút pháp tượng trưng và ẩn dụ, là những biện pháp tu từ quen thuộc trong thơ văn cổ điển. Một cái nhìn đầy trân trọng, lấy mai và tuyết làm chuẩn mực cho cái đẹp, Nguyễn Du miêu tả tâm hồn trong sáng, làm rõ cái thần bức chân dung thiếu nữ. Bốn câu thơ tiếp tác giả giói thiệu vẻ đẹp Thúy Vân, một thiếu nữ rất mực kiều diễm:

Vân xem trang trọng khác vời

Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang

Hoa cười ngọc thốt đoan trang

Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.

– Với gương mặt xinh đẹp đầy đặn như mặt trăng tròn, lông mày đẹp như mày ngài, miệng cười tươi như hoa, tiếng nói trong như ngọc, tóc đẹp hơn mây, da trắng đẹp hơn tuyết. Đó là những nét miêu tả theo phương pháp ước lệ, dùng để miêu tả những đặc điểm hình thức hoặc tinh thần của con người cho thêm sinh động, gợi cảm. Từ ngữ trang trọng, đoan trang là hai nét vẽ tinh tế, gợi tả cái thần của bức chân dung Thúy Vân với vẻ đẹp quý phái, một cái nhìn đầy trân trọng của Tố Như khi miêu tả Thúy Vân.

– Bằng một loạt miêu tả có tính chất ước lệ, kết họp với một hệ thống từ ngữ có tính chọn lọc, tác giả đã thành công trong việc khắc họa đậm nét vẻ đẹp phúc hậu, đoan trang của Thúy Vân đã hiện ra trước mắt người đọc như một bức tranh truyền thần. Vân đẹp hơn những gì mĩ lệ của thiên nhiên, nhưng tạo sự hòa họp êm đềm với chung quanh. Từ thông điệp nghệ thuật này, phải chăng dưới ngòi bút Nguyễn Du, con người ấy với vẻ đẹp ấy, ắt hẳn cuộc đời sẽ chẳng biết đến sóng gió là gì? Những câu tiếp theo Nguyễn Du giới thiệu vẻ đẹp sắc sảo mặn mà của Thúy Kiều. Neu Thúy Vân có một vẻ đẹp phúc hậu, đoan trang thì trái lại Thúy Kiều mang vẻ đẹp sắc sảo mặn mà về cả tài lẫn sắc:

Kiều càng sắc sảo mặn mà,

So về tài sắc lại là phần hơn.

Làn thu thủy nét xuân sơn,

Hoa ghen thua tham liễu hờn kém xanh.

Một hai nghiêng nước nghiêng thành,

Sắc đành đòi một, tài đành họa hai.

– Đôi mắt Thúy Kiều đẹp trong như nước mùa thu, lông mày xinh đẹp như dáng núi mùa xuân. Những hình ảnh ẩn dụ này gợi lên đôi mắt trong sáng long lanh: đôi mắt đó là cửa sổ của tâm hồn, thể hiện phần tinh anh của trí tuệ. Dung nhan đằm thắm khiến hoa cũng phải ghen, dáng người cao đẹp tươi xanh khiến liễu cũng phải hờn, đúng là một sẳc đẹp như người xưa thường nói nghiêng nước nghiêng thành. Nếu như ở Thúy Vân nghiêng về tả thi ở Thúy Kiều nét bút thiên về gợi, để từ đó ta mới thấy hết vẻ đẹp của một bậc giai nhân tuyệt thế.

– Với các biện pháp nghệ thuật như ước lệ kết hợp với ẩn dụ – ỉàn thu thủy nét xuân sơn, nhân hóa kết họp với thậm xưng hoa ghen thua tham, liễu hờn kém xanh, và cả phép dùng điển cố – một hai nghiêng nước nghiêng thành, Nguyên Du đã dựng lên được bức chân dung tuyệt sắc về Thúy Kiều với cái đẹp sắc sảo mặn mà, hoa ghen liễu hờn, khác hẳn cái đẹp mày thua tuyết nhường đoan trang phúc hậu của Thúy Vân.

– Qua mười bốn câu đầu đoạn trích Chị em Thuý Kiều, hình ảnh hai chị em hiện lên rõ nét là hai con người với vẻ đẹp và tài năng hơn người. Đồng thời, đoạn thơ còn thể hiện dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh của cảm hứng nhân văn ở Nguyễn Du. Với nghệ thuật ước lệ và bút pháp chấm phá trong hội họa, Nguyễn Du đã rất tài tình trong việc giới thiệu và miêu tả tài sắc Thúy Kiều, Thúy Vân. Cả hai chị em đều mang vẻ đẹp quý phái, thanh thoát, sắc nước hương trời. Đọc đoạn thơ, mỗi người chúng ta có một cảm nhận, tưởng tượng khác nhau về bức chân dung của hai thiếu nữ. Chính vì vậy, Chị em Thúy Kiều luôn tươi mới, xinh đẹp và để lại cho độc giả biết bao cảm xúc thân thương.

c. Đánh giá:

– Có thể nói, với đoạn trích Chị em Thúy Kiều, lần đầu tiên trong lịch sử văn học nước nhà, hỉnh ảnh người phụ nữ hoàn mĩ về hình thức lẫn tâm hồn được thể hiện dưới ngòi bút thiên tài Nguyễn Du một cách say sưa, nồng nhiệt và trân trọng nhất.

– Càng nâng niu, quý trọng Thúy Kiều, chúng ta càng cảm phục tài năng và đức độ của đại thi hào dân tộc Nguyễn Du. Đó là cái một nhìn của con người có tấm lòng nhân đạo mênh mông.

Theo Tapchivanhoc.com