Tạp chí văn học
Mộng Liên Đường chủ nhân đã từng nhận xét về Truyện Kiều của Nguyễn Du như sau: Xem chỗ giấc mộng đoạn trường tỉnh dậy dậy mà căn duyên vẫn gỡ chưa rồi; khúc đàn bạc mệnh gảy xong, mà oán hận vẫn còn chưa hả, thì dẫu đời xa người khuất, không được mục kích tận nơi, nhưng lời văn tả ra hình như máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thắm trên tờ giấy, khiến ai đọc đến cũng phải thấm thía ngậm ngùi, đau đớn như đứt ruột. Thế thì gọi tên là Đoạn trường tân thanh cũng phải.Ta nhân lúc đọc hết cả một lượt, mới lấy làm lạ rằng: Tố Như tử dụng tâm đã khổ, tự sự đã khéo tả cảnh đã hệt, đàm tình đã thiết, nếu không phải có con mắt trông thấu cả sáu cõi, thì tài nào có cái bút lực ấy. Và trong đoạn trích Nỗi thương mình đã thể hiện rất rõ điều ấy, mời các bạn tham khảo bài soạn Nỗi thương mình lớp 10 dưới đây nhé.
SOẠN BÀI NỖI THƯƠNG MÌNH LỚP 10
I, Tìm hiểu chung bài Nỗi thương mình
Vị trí đoạn trích: Trích từ câu 1229 đến câu 1248, nói lên tình cảnh, tâm trạng của Kiều chốn lầu xanh.
II, Đọc hiểu bài Nỗi thương mình
Câu 1 (trang 108 sgk Ngữ Văn 10 Tập 2)
Bố cục đoạn trích:
- 4 câu đầu: Tình cảnh trớ trêu của Kiều.
- 8 câu tiếp: Niềm thương thân xót phận của Kiều.
- 8 câu cuối: Cảnh đẹp, thú vui, lòng người buồn bã.
Câu 2 (trang 108 sgk Ngữ Văn 10 Tập 2)
Bút pháp ước lệ được sử dụng với các hình ảnh ẩn dụ bướm lả ong lơi, lá gió cành chim, hay điển tích, điển cố như Tống Ngọc, Trường Khanh, mưa Sở, mây Tần -> miêu tả chốn bụi trần dơ bẩn mà câu thơ vẫn trang nhã, không thô tục. Đồng thời, Nguyễn Du như muốn giành sư trân trọng, xót thương cho nàng Kiều:Tác giả muốn giữ cho nhân vật của mình một chân dung thanh cao sáng ngời, không bị hòa tục với những bụi trần nhơ bẩn kia (thái độ trân trọng).
Câu 3 (trang 108 sgk Ngữ Văn 10 Tập 2)
Các dạng thức đối xứng khác nhau được sử dụng:
Bướm lả >< ong lơi ; cuộc say >< trận cười ; sớm…>< tối… -> nhấn mạnh sự bẽ bàng của Kiều.
Khi tỉnh rượu >< lúc tàn canh ; Khi sao phong gấm… >< Giờ sao tan tác…; gió >< sương ; bướm chán >< ong chường ; mưa Sở >< mây Tần -> Đối lập giữa quá khứ êm đềm và hiện tại nghiệt ngã, Kiều đay nghiến cho thân phận mình. Đồng thời cũng bày tỏ nỗi xót xa của thi hào Nguyễn Du.
Câu 4 (trang 108 sgk Ngữ Văn 10 Tập 2)
Văn học trung đại mang tính phi ngã, nhưng với “nỗi thương mình” Nguyễn Du dường như đã đào sâu hơn vào thế giới nội tâm của nàng Kiều, ý thức sâu sắc về nỗi đau, bi kịch cũng như vẻ đẹp tâm hồn người con gái ấy-> Một sắc thái mới về tự sự ý thức của con người cá nhân.
Câu 5 (trang 108 sgk Ngữ Văn 10 Tập 2)
Đoạn trích góp phần lí giải câu nói của Kim Trọng: “lấy hiếu làm trinh”, vì chữ “hiếu”, Kiều đã phải hi sinh cả sự trinh trắng, trải đời đau khổ. Nỗi thương mình là một đoạn trích diễn tả sự thanh cao ấy của Kiều trong chốn lầu xanh đầy bụi.
Nguồn Internet
