Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc là bản tổng kết về những tác phẩm và di sản mà Nguyễn Đình Chiểu đã để lại cho nền văn học dân tộc. Đó đều là những viên ngọc quý trong kho tàng văn học, không chỉ có ý nghĩa lúc bấy giờ mà vẫn còn giá trị cho đến mãi về sau. Vì thế, lời nhận xét: Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc là lời nhận xét rất xác đáng về những cống hiến của nhà nho, nhà yêu nước này. Bài viết của Phạm Văn Đồng ngoài giá trị nội dung cũng cho ta thấy cách lập luận chặt chẽ, những khám phá mới mẻ và sâu sắc, cách viết kết hợp giữa lí lẽ và tình cảm, văn học và cuộc sống. Dưới đây, mình sẽ hướng dẫn các bạn soạn bài Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc
SOẠN BÀI NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU, NGÔI SAO SÁNG TRONG VĂN NGHỆ CỦA DÂN TỘC
Câu 1 trang 53 SGK văn 12 tập 1:
Những luận điểm chính của bài viết:
- Ngôi sao Nguyễn Đình Chiểu một nhà thơ lớn của nước ta đáng lẽ phải sáng tỏ hơn nữa trong bầu trời văn nghệ dân tộc nhất là trong lúc này.
- Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ yêu nước… đất nước chúng ta
- Thơ văn yêu nước của Nguyễn Đình Chiểu… suốt hai mươi năm trời
- “Lục Vân Tiên” là tác phẩm lớn của Nguyễn Đình Chiểu, rất phổ biến trong dân gian nhất là ở miền Nam
- Đời sống và sự nghiệp Nguyễn Đình Chiểu… mặt trận văn hóa tư tưởng
=> Cách sắp xếp luận điểm của tác giả khác với trật tự thông thường: tác giả không nói về Lục Vân Tiên- tác phẩm lớn nhất của Nguyễn Đình Chiểu trước mà nói về thơ văn yêu nước trước để làm nổi bật những đóng góp của ông không chỉ trong lĩnh vực văn học mà còn trong việc cổ vũ tinh thần đấu tranh của nhân dân Nam Bộ
Câu 2 trang 53 SGK văn 12 tập 1:
Tác giả cho rằng văn thơ của Nguyễn Đình Chiểu cũng giống như “những vì sao có ánh sáng khác thường”, “con mắt chúng ta phải chăm chú nhìn thì mới thấy” vì văn thơ của Nguyễn Đình Chiểu có vẻ đẹp riêng, độc đáo, đòi hỏi người đọc phải chú ý, tìm tòi
Câu 3 trang 53 SGK văn 12 tập 1:
Tác giả đã giúp chúng ta nhận ra những “ánh sáng khác thường” của ngôi sao sáng Nguyễn Đình Chiểu:
- Cuộc sống và quan niệm sáng tác: cuộc đời ông trải qua nhiều bất hạnh nhưng vẫn giàu ý chí, nghị lực, sống có phẩm giá và khí tiết, là một tấm gương anh dũng. Nguyễn Đình Chiểu trọng chức trách của một người cầm bút, thơ văn chiến đấu.
- Thơ văn mà ông sáng tác để phục vụ cuộc chiến đấu chống xâm lược, bảo vệ Tổ quốc: phản ánh phong tròa kháng Pháp oanh liệt và bền bỉ của dân tộc, diễn tả sinh động và não nùng, cảm tinh của dân tộc đối với người chiến sĩ của nghĩa quân, vốn là người nông dân
- Truyện Lục Vân Tiên: bản trường ca ca ngợi chính nghĩa, những đạo đức đáng quý trọng ở đời, ca ngợi những người trung nghĩa
Câu 4 trang 53 SGK văn 12 tập 1:
Tác giả cho rằng ngôi sao Nguyễn Đình Chiểu đáng phải sáng tỏ hơn nữa không chỉ thời ấy, mà còn cả trong thời đại hiện nay vì:
- Cho đến nay, vẫn còn nhiều người chưa hiểu hết giá trị thơ văn Nguyễn Đình Chiểu, chưa có cái nhìn toàn diện về thơ văn của ông
- “Phải sáng tỏ hơn nữa trong thời đại ngày nay” để làm sống dậy những giá trị đích thực từng có ảnh hưởng sâu rộng trong quần chúng nhân dân
Câu 5 trang 54 SGK văn 12 tập 1:
Bài nghị luận không hề khô khan mà vô cùng hấp dẫn, lôi cuốn vì:
- Tác giả kết hợp giữa lí lẽ và tình cảm, văn học và đời sống
- Ngôn ngữ đặc sắc, sử dụng nhiều hình ảnh giàu sức biểu cảm
- Tình cảm trân trọng của Phạm Văn Đồng đối với những đóng góp và cống hiến của Nguyễn Đình Chiểu, cũng là tấm lòng đối với nhân dân, đất nước
Luyện tập Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trên bầu trời văn nghệ của dân tộc
Văn thơ Nguyễn Đình Chiểu vẫn không xa lạ với giới trẻ ngày nay và việc học những tác phẩm như “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” của ông ở nhà trường vẫn rất bổ ích. Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu nói chung và Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc nói riêng luôn đậm đà tinh thần yêu nước. Qua việc tái hiện lại lịch sử đấu tranh của nhân dân Nam Bộ, tác giả đã truyền vào lòng người đọc một lòng căm thù giặc sâu sắc, đồng thời làm dậy lên niềm xót thương, cảm phục trước tinh thần quả cảm và lòng anh dũng của những người nghĩa sĩ Cần Giuộc. Không chỉ thế, những tác phẩm lớn của Nguyễn Đình Chiểu như Lục Vân Tiên còn là bài học đạo đức, lời khuyên về cách đối nhân xử thế ở đời, giúp con người sống đẹp và biết yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau. Vì những lẽ đó, các tác phẩm của ông vẫn có giá trị dù là hôm nay hay mai sau, sống mãi cùng với dòng chảy của văn học dân tộc.
Nguồn Internet