Phân tích bài thơ Vận nước
Hướng dẫn
Đề bài: Em hãy phân tích bài thơ Vận nước của Đỗ Pháp Thuận
Mở bài Phân tích bài thơ Vận nước
Đỗ Pháp Thuận là một nhà thơ từng giữ chức cố vấn dưới thời Tiền Lê, trong cuộc đời của mình ông không chỉ tham gia cố vấn về chính trị mà ông còn sáng tác văn thơ. Tác phẩm của ông hiện nay còn lại không nhiều nhưng đó đều là những tác phẩm có giá trị nội dung và nghệ thuật cao. Một trong số ít còn bài thơ còn sót lại của Đỗ Pháp Thuận là Vận nước ( Quốc tộ)
Thân bài Phân tích bài thơ Vận nước
Ngay trong phần mở đầu của bài thơ, tác giả Đỗ Pháp Thuận đã có sự so sánh đầy độc đáo:
“Quốc tộ như đằng lạc”
Dịch:
Vận nước như dây leo quấn quýt
Tác giả Đỗ Pháp Thuận đã so sánh vận nước với dây leo quấn quýt để thể hiện được sự vững mạnh, cường thịnh của đất nước. Trong thực tế, vận nước luôn có sự thay đổi, vận động, có lúc thịnh cũng có lúc suy. Cách so sánh vận nước như dây leo đã thể hiện niềm tin của tác giả đối với sự vững mạnh của vận nước. Đó là sự vững mạnh được tạo nên bởi sự đoàn kết, đồng lòng của nhân dân cả nước, vì vậy mà có thể tồn tại lâu dài, trường tồn cùng thời gian. Mượn hình ảnh của thiên nhiên để nói về vận mệnh của đất nước là một nét đặc sắc trong nghệ thuật của bài thơ, thể hiện được sự am hiểu cùng niềm tin mãnh liệt của Đỗ Pháp Thuận vào vận mệnh trong tương lai của đất nước.
“Nam thiên lí thái bình”
Dịch:
Ở cõi trời nam mở ra cảnh thái bình
Nếu như câu thơ trên tác giả thể hiện niềm tin vào vận mệnh lâu bền của đất nước thì trong câu thơ này nhà thơ đã mở ra một không khí thái bình của cõi trời Nam khi đất nước được sống trong cảnh hòa bình, ấm no, ổn định cuộc sống. “Thái bình” là sự bình yên, vui vẻ, nhân dân được an cư, lạc nghiệp, đất nước không có loạn lạc, chiến tranh.
Việt Nam thường xuyên trải qua những cuộc chiến tranh chống ngoại xâm ác liệt, trong bối cảnh của bài thơ,đất nước cũng vừa trải qua một cuộc chiến tranh để bảo vệ độc lập của tổ quốc, đã từng đi qua khói lửa của chiến tranh nên không khí hòa bình hiện ra thật cảm động, bởi đó là một không gian, một cuộc sống lí tưởng cho người dân trên khắp đất nước Nam.
“Vô vi cư điện các
Xứ xứ tức đao binh”
Dịch:
“Vô vi ở nơi cung điện
Khắp mọi nơi đều tắt hết đao binh”
Khái niệm vô vi là một khái niệm được sử dụng nhiều trong Phật giáo và đạo giáo. Trong câu thơ này, “vô vi” là không làm điều gì trái với tự nhiên, con người sống thuận theo tự nhiên, không bị ràng buộc bởi những khuôn phép ứng xử mà con người đặt ra. Nếu hiểu theo quan niệm của nhà Phật thì vô vi còn mang ý nghĩa là từ bi, bác ái.
“Cư điện các” lại chỉ nơi nhà vua và các quan đại thần bàn về kế hoạch chính sự. liên quan đến vận mệnh của đất nước. Câu thơ là lời khuyên nhủ đến nhà vua, cần lấy dân làm gốc, quyết định những vấn đề liên quan đến vận mệnh của đất nước thì cần phải thuận theo tự nhiên, theo những lẽ phải để mang lại cuộc sống thái bình cho nhân dân.
Hiểu một cách khác, vô vi còn là một đường lối chính trị trong đó có sự đoàn kết, gắn bó chặt chẽ của nhân dân và triều đình. Qua đó sẽ tạo được sức mạnh to lớn khiến cho kẻ thù phải khiếp sợ.
Nếu đảm bảo được những nguyên tắc trị nước trên thì đất nước sẽ được thái bình, cảnh đao binh, chiến tranh loạn lạc sẽ không thể xảy ra.
Qua bài thơ ta có thể thấy được tình yêu nước cũng như niềm tin,niềm tự hào vào vận mệnh đất nước của thiền sư Đỗ Pháp Thuận. Tác giả đã đại diện cho dân chúng thể hiện khát vọng thái bình, hạnh phúc.
Kết luận Phân tích bài thơ Vận nước
Bài thơ Vận nước của Đỗ Pháp Thuận là một tác phẩm chính luận ngắn gọn, súc tích, hình ảnh thơ độc đáo và mang nhiều ý nghĩa triết lí sâu sắc đến việc trị nước và giữ nước. Bài thơ cũng là lời khuyên về việc trị nước cho nhà vua, qua đó ta thấy được tình yêu nước, ý thức trách nhiệm với đất nước của nhà thơ.
Theo Tapchivanhoc.com